Vestdijkkring

Arjen Fortuin promoveerde op een biografie over Geert van Oorschot.  Aanleiding om hem uit te nodigen in DWDD, waarin Matthijs van Nieuwkerk zijn best deed Van Oorschot te framen als de ‘bullebak’ voor wie iedereen ‘sidderde’ en die altijd zijn zin kreeg. Dat laatste blijkt niet uit het lemma over Vestdijk in het proefschrift van Fortuin (p’s 209-211). In 1951 speelden er drie zaken. Reve werd door minister Cals een reisbeurs naar Engeland onthouden, omdat de minister geen waardering kon opbrengen voor al te openhartige schrijfsels van de jonge auteur. In hetzelfde jaar kreeg Vestdijk de P.C. Hooftprijs en de derde zaak betrof de wens van Van Oorschot Vestdijk in zijn fonds binnen te halen. Zijn oog was gevallen op het proefschrift van Vestdijk over het wezen van de angst. De drie zaken raakten verweven in twee triootjes: Van Oorschot-Vestdijk- Reve en Van Oorschot-Vestdijk-Van Eyk (Henriëtte). Van Oorschot startte een actie om de reis van Reve toch mogelijk te maken. Ook Vestdijk ontving een bedelbrief. Hij overwoog de zaak in eerste instantie welwillend; besprak zelfs de mogelijkheid om het prijzengeld van 2500 gulden bij de uitreiking door te sluizen naar Reve. Ook bood Vestdijk Van Oorschot aan i.p.v. zijn proefschrift zijn essaybundel Essays in duodecimo te publiceren. Toen bedacht Vestdijk zich: hij vond het doorsluizen van geld bij de prijsuitreiking toch niet zo’n goed idee. Toen dit uitlekte werd Vestdijk publiekelijk afgeschilderd als een ‘lafbek’. Vestdijk was verbolgen op Van Oorschot die hij als het lek aanzag. Op dat moment ontstond het tweede triootje: volgens Van Oorschot was het Henriëtte van Eyk – de ‘geheime’ geliefde van Vestdijk- die erover gesproken had. Vestdijk checkte dit uiteraard. Henriëtte ontkende erover gesproken te hebben. Hierop eiste Vestdijk het manuscript van zijn essaybundel terug, tenzij Van Oorschot een excuusbrief aan Henriëtte zou schrijven. Dat deed hij niet: ‘Een excuusbrief? Alleen het idee al.’ Van Oorschot stuurde het manuscript terug.

WvW, 11 november 2015

Recent verscheen De leeslijst. 222 werken uit de Nederlandstalige literatuur, onder redactie van Nina Geerdink, Jos Joosten en Johan Oosterman. Uitgeverij Vantilt, Nijmegen, 2015. De uitgave beoogt een staalkaart te zijn van hoogtepunten uit tien eeuwen schriftelijke cultuur in de Lage Landen. En dús kan Vestdijk niet ontbreken. Het uitgangspunt bij alle lemma’s in de bundel is dat voor elk besproken werk zo veel mogelijk een eigen, aparte invalshoek wordt gekozen. Zo bespreekt Jeroen Dera onder de titel ‘De macht van de verbeelding’ Terug tot Ina Damman. Na een samenvatting van het boek komt hij tot de conclusie dat Anton wordt geconfronteerd met de spanning tussen ideaal en werkelijkheid – maar hij put kracht uit het ideaalbeeld dat hij zich voorhoudt en weigert dit op te offeren. Zijn idolatrie berust niet zo zeer op de fysieke Ina Damman, als op het beeld dat hij van haar creëert, “(…) meer dan een meisje van vlees en bloed is Ina Damman voor Anton een Artemisfiguur.”

Bovendien wordt Vestdijks protagonist ook niet zo zeer door de ‘werkelijkheid’ uit het veld geslagen als wel door ‘het woord’. Denk aan de seksuele praatjes van Jan Breedevoort, het woord ‘vent’.

Geïllustreerd met een portret van Lies Koning/Ina Damman.

De macht van de verbeelding – het leverde een rijk oeuvre op…

RJ, 22 oktober 2015

In het katern Tijd van Trouw van zaterdag 10 oktober 2015 beschrijft Johan Nebbeling uitgebreid een wandeling door de Kaapse Bossen in het hart van Nationaal Park De Utrechtse Heuvelrug. Een wandelpad voert hem langs een met vulkanische keien bekleed huisje, dat dienst deed als ketelhuis van een inmiddels gesloopt landhuis en nu wordt bewoond. Later belandt hij op landgoed De Ruiterberg. Nebbeling kent zijn klassieken: “Leuk weetje: het vulkaanhuisje figureert, net als andere kenmerkende elementen uit Doorn en omstreken, in het werk van Vestdijk.” Dat Vestdijk in Doorn woonde is hem dan ook bekend; de ‘biografie’ die hij vervolgens in 19 woorden van Vestdijk geeft, had wel iets genuanceerder gemogen: “(…) de arts-auteur met een voorliefde voor jonge vrouwen van eenvoudige komaf. Een groot schrijver, maar wie leest hem nog?”

RJ, 16 oktober 2015

Vanaf 15 oktober jl. is er een eigen website voor Eddy du Perron. Dit is het resultaat van samenwerking van het E. du Perron Genootschap met de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren. Edgar du Perron (1899-1940) was voorman van het Tijdschrift Forum, waaraan ook Vestdijk als redacteur verbonden is geweest. De site bevat de volledige tekst van alle zelfstandig verschenen werken van Du Perron, alle artikelen en overgeleverde brieven. De Vestdijkkring heeft de digitalisering van de briefwisseling tussen Du Perron en Vestdijk mede financieel gesteund. Er is ook veel beeldmateriaal beschikbaar.

WvW, 16 oktober 2015