Hieronder een open brief van Wilbert van Walstijn aan Kees ’t Hart (en Maarten ’t Hart) naar aanleiding van hun brieven over Vestdijk, gebundeld in De toetssteen.
De reactie van Kees ’t Hart is hieraan toegevoegd.
Open brief over De Toetssteen (pdf)
HT, 12 april 2021
De nadruk op de fraaie ‘krankzinnige zinnen’ die Vestdijk ‘zomaar uit zijn mouw schudde’ is vanuit ‘werkplaatsperspectief’ begrijpelijk, maar onvoldoende om zijn oeuvre blijvend te beademen. Dit betoogt Jeroen Vullings in Elseviers Weekblad van 10 april over de verschenen briefwisseling tussen Maarten en Kees ’t Hart. Zij schrijven heerlijk over hun literaire maat der dingen, Simon Vestdijk. Maar hun briefwisseling gebundeld in De toetssteen zal geen Vestdijk-revival inluiden. Daarvoor is hun correspondentie te zeer ‘manna voor de laatst overgebleven vestdijkianen.’ Daar is Sylvia Witteman er een van die dan ook hartelijk verwelkomd wordt. Vestdijks verrassende en geestige zinnen vormen, volgens Vullings niet Vestdijks essentie, want zij ‘waren geen doel, maar een middel.’ Bij Vestdijk, een schrijver ‘boven in het pantheon ontkom je voor nader begrip niet aan duiding, aan een weidse blik.’
Jeroen Vullings, ‘Onder vestdijkianen’, Elseviers Weekblad, 10 april 2021
WvW, 10 april 2021
Binnenkort wordt de zoon van de schrijvende moeder Sylvia Witteman ondervraagd over de negen Nederlandse romans die hij heeft gelezen. Het eindexamen komt angstig dichterbij en zoonlief gaat bij zijn moeder te rade. Het gaat over ‘stromingen’: De waterman van Van Schendel? En: Mijn zuster de negerin van Cola Debrot? In welke literaire stromingen passen deze romans? Sylvia slaat aan het googlen. Cola Debrot zelf noemde het ‘romantisch realisme’, waarop de vraag volgde: ‘Wat zijn daar de kenmerken van? Hebben we in de Nederlandse literatuur wel echte romantici, peinst Sylvia. Dan maar Ivoren wachters. Dat boek kent moeder ‘zowat uit haar hoofd’, maar weer slaat zij aan het peinzen. Naturalisme? Deels…nieuwe zakelijkheid…? Maar je kunt Vestdijk toch niet met Bordewijk over een kam scheren? Of… De zoon kijkt haar glazig aan, teleurgesteld want moeder heeft toch Nederlands gestudeerd. Dan zegt zij gauw: ‘Ivoren wachters is een psychologische roman.’ De zoon had al besloten het aan een meisje uit de klas te gaan vragen: ‘Zie je wel, jij weet het allemaal óók niet’, hoonde hij en voegde nog toe ‘Jij leest gewoon voor je plezier’.
‘Stroming’, column Sylvia Witteman, Volkskrant 10 april 2021
WvW, 10 april 2021