Vestdijkkring

De dichter Tonnus Oosterhoff, winnaar van P.C. Hooftprijs 2012, spreekt over ´De kast die mij vormde´ in ´Letter en Geest´ (Trouw, 16-12). De dichter heeft het over de boekenkast waarin ten dele de boekruggen te zien zijn van de boeken die hem gevormd hebben. Hij geeft hiervan een uitvoerige opsomming, waarin ook Vestdijks Ivoren Wachters is opgenomen. Het aardige is dat op de begeleidende foto, gemaakt door Lian Oosterhoff in de boekenkast nog drie andere titels van Vestdijk staan die hij niet vermeld: Iersche nachten, De ziener, en De hôtelier doet niet meer mee, en zelfs nog een maar waarvan de titel onleesbaar is.

Vooral de expliciet vermelde boeken bepaalden het zicht van Oosterhoff op de wereld, want ‘de mens is niet geboren met mentale facetogen, niet in staat tot het ontwikkelen van talloze perspectieven.’ Zulke ogen zouden ‘goed te gebruiken zijn in deze tijd’.

WvW, 16 december 2017

In het Centraal Museum te Utrecht vindt op dit moment een overzichtstentoonstelling plaats van Pyke Koch (1901-1991), een schilder met een niet al te groot, maar overzichtelijk oeuvre. Hoewel hij minutieus realistisch schildert, bewegen zijn schilderijen zich steeds tussen droom en werkelijkheid: hij is een belangrijke vertegenwoordiger van het magisch realisme zoals zich dat in de Nederland heeft ontwikkeld. Vooral zijn portretten van vervaarlijke vrouwen baarden opzien. Na de oorlog mocht Koch een jaar niet exposeren vanwege zijn bewondering voor Mussolini en diens fascisme. Kenners beweren dat de zwarte band om het zelfportret daar een duiding van is (Mussolini’s zwarthemden).

Vestdijk ontmoet in zijn Utrechtse periode (1935-1936) Pyke Koch in een kring van kunstenaars waarvan  ook Cola Dedrot, Jan Engelman, Martinus Nijhoff, Adriaan Roland Holst en Gerard Rietveld deel uitmaken. Vestdijk is bezig met zijn Het vijfde zegel. Hij bezoekt op de Oude Gracht Pyke Koch als object van studie in zijn atelier om hem aan het werk te zien. Hoe gaat een schilder te werk? Vestdijk heeft die kennis nodig voor zijn hoofdpersoon El Greco. Ook later komt Vestdijk Koch tegen omdat zij een gezamenlijke kennis en omgang hebben met de adellijke Kinny Schuurbecque Boeye.  Zij stond model voor Emy op wie de schilder Wegener verliefd wordt in De schandalen; na te lezen bij Wim Hazeu.

De tentoonstelling loopt t/m 18 maart.

WvW, 4 december 2017