Drukgeschiedenis

Toelichting

Peter van Schijndel is behalve lid van de Vestdijkkring, ook collectioneur. Hij heeft een zeer uitgebreide Vestdijkverzameling, die hij met regelmaat ontsluit voor de Vestdijkkring. Vruchten hiervan zijn te vinden op de Vestdijkbeeldbank. In augustus 2020 ontving de Vestdijkkring een e-mail met als onderwerp ‘ een kleine wetenswaardigheid’. Het bleek echter te gaan om een overzicht van variaties in drukken van romans van Vestdijk. Die blijken nogal talrijk te zijn en belangrijk genoeg om dit kenbaar te maken. Uitputtend is het door Peter van Schijndel opgezette overzicht (nog) niet, maar het kan mettertijd aangevuld worden als zijn verzameling verder uitgroeit.

Een collectie van omslagen en voorkanten van eerste en latere drukken is te vinden in albums op de Vestdijkbeeldbank.

(HT/WvW 5 november 2020


Op dit moment maak ik een overzicht van mijn verzameling Vestdijk. Aan de hand van de diverse boeken, kan ik vaststellen dat er veel 1e drukken en ook latere drukken zijn die variaties hebben.

Uitgeverij Nijgh en Van Ditmar drukte, laten wij zeggen tot ergens in de jaren vijftig van de vorige eeuw, eerst het ‘binnenwerk’ van een boek van Vestdijk (waarschijnlijk ook andere schrijvers) en pas daarna het ‘buitenwerk’. Dat resulteerde in verschillende ‘platten’ en ook titelpagina’s. Soms werden restanten van boeken voorzien van een nieuwe stofomslag.

Ook bij Stols kwam dat wel voor.

Een paar voorbeelden.

Terug tot Ina Damman.

  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, (november) 1934, gebonden (crèmekleurige band), bandontwerp Wladimir Flem.
  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, (november) 1934, gebonden (grijze band), bandontwerp Wladimir Flem.
  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, (november)1934, ingenaaid, bandontwerp W. Flem.

1e druk, ingenaaide uitgave

1e druk, gebonden uitgave (grijze band)

 

Else Böhler.

1e druk gebonden uitgave, rode band

1e druk, gebonden uitgave, crème band

 

Van ‘Narcissus op vrijersvoeten’ bestaan er in elk geval twee varianten. De eerste is uitgegeven in 1938 (dat staat ook op de titelpagina), in geheel linnen en met een stofomslag, de tweede is uitgegeven waarschijnlijk in 1941/1942 (ook op die titelpagina staat 1938), met een linnen rug en kartonnen platten en eveneens met een stofomslag, met een ander ontwerp. De inhoud van beide uitgaven is identiek. Op de achterflap van de omslag van de tweede uitgave staan enige werken van Vestdijk aangeprezen, waaronder de in 1941 verschenen roman ‘Aktaion onder de sterren’. Die aanprijzing maakt aannemelijk dat het tweede exemplaar in 1941/1942 is verschenen.

gebonden uitgave met omslag

gebonden uitgave, linnen

ingenaaide uitgave

deel omslag

 

Van ‘De nadagen van Pilatus’ bestaan diverse 1e drukken. Ik heb er een aantal (mogelijk zijn er meer).

  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, 1938, gebonden (licht oranje belettering; voorplat is nagenoeg glad; binnenzijde is wit; op de titelpagina staat geen jaartal).
  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, 1938, gebonden met omslag (licht oranje belettering; voorplat is nagenoeg glad; binnenzijde is wit; op de titelpagina staat het jaartal 1938.
  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, 1938, gebonden met omslag (licht oranje belettering; voorplat is niet glad; binnenzijde is wit; op de titelpagina staat het jaartal 1938).
  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, 1938, gebonden met omslag (donker oranje belettering; voorplat is niet geheel glad; binnenzijde is bruin/grijs; op de titelpagina staat het jaartal 1938).
  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, 1938, gebonden (gouden belettering; linnen; binnenzijde is wit; op de titelpagina staat geen jaartal; in deze uitgave bevinden zich pagina 371 tot en met 377 twee keer).
  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, 1938, gebonden (gouden belettering; linnen; binnenzijde is geel; op de titelpagina staat het jaartal 1938). Van dit exemplaar heb ik een gesigneerd exemplaar. Waarschijnlijk zijn dit de eerste boeken van deze titel die Vestdijk in handen kreeg, en dat maakt waarschijnlijk dat dit de ‘echte 1e druk’ moet zijn.
  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, 1938, gebonden (gouden belettering; half linnen; voorplat is niet glad; binnenzijde is wit; op de titelpagina staat geen jaartal).
  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, 1938, ingenaaid met omslag.

 

De dood betrapt.

1e druk, ingenaaide uitgave, met omslag

1e druk, gebonden uitgave, beige band zonder omslag

1e druk, gebonden uitgave, rode band zonder omslag

 

Meneer Visser’s hellevaart

1e druk zwart linnen

1e druk zwart linnen met omslag

1e druk grijze band

1e druk crème band

 

Strijd en vlucht op papier

A.A.M. Stols, reeks ‘Ursa minor’, 1e druk, 1939, gebonden, geheel linnen band.
A.A.M. Stols, reeks ‘Ursa minor’, 1e druk, 1939, gebonden, linnen rug, kartonnen platten).

 

Albert Verwey en de idee.

  • A.A.M. Stols, 1e druk, (september) 1940, geheel linnen.
  • A.A.M. Stols, 1e druk, (september) 1940, halflinnen.
  • A.A.M. Stols, 1e druk, (september) 1940, ingenaaid.

1e druk linnen exemplaar

1e druk halflinnen exemplaar

 

Aktaion onder de sterren.

  • Nijgh en Van Ditmar, 3e druk, september 1964, zakdoekenreeks, gebonden met omslag (met vignet Z op de titelpagina en achterkant stofomslag), omslagontwerp B. Aalbers.
  • Nijgh en Van Ditmar, 3e druk, oktober 1967, (oorspronkelijk september 1964), zakdoekenreeks, gebonden met omslag (met vignet Z op de titelpagina en verwisselde stofomslag), omslagontwerp Niek Wensing.

3e druk september 1964

3e druk oktober 1967

 

Zo werden ook titeluitgaven uitgegeven.

2e druk / 1e druk

2e druk/ 1e druk

titeluitgaven van deze romans

 

De schandalen

1e druk (met stofomslag)

1e druk (met stofomslag), 2e bindoplage

 

Het vijfde zegel.

  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, 1937, gebonden (geheel linnen band; op de titelpagina staat het jaartal 1937, in Romeinse cijfers).
  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, 1937, gebonden (geheel linnen band; op de titelpagina staat geen jaartal).
  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, 1937, gebonden (halflinnen/linnen rug en kartonnen platten; op de titelpagina staat geen jaartal).
  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, 1937, ingenaaid (op de titelpagina staat geen jaartal).

 

Sint Sebastiaan.

  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, 1939, ingenaaid.
  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, 1939, gebonden (geheel linnen band).
  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, 1939, gebonden (linnen rug en kartonnen platten).

 

Rumeiland.

  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, (november) 1940, gebonden (geheel linnen)
  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, (november) 1940, gebonden (linnen rug en kartonnen platten).
  • Nijgh en Van Ditmar, 1e druk, (november) 1940, ingenaaid.

 

Simplicia.

1e druk luxe exemplaar, gesigneerd

1e druk luxe exemplaar, gesigneerd

1e druk present exemplaar met opdracht en gesigneerd onder colophon

1e druk present exemplaar met opdracht en gesigneerd onder colophon

1e druk present exemplaar met opdracht en gesigneerd onder colophon

 

Brieven over Litteratuur (co-productie met H. Marsman).

A.M.M. Stols, 1945, 1e druk, (september) 1945, gebonden.
In colophon staat vermeld dat de oplage bestaat uit tien exemplaren, gedrukt door F. Tamminga en met de hand gebonden

Er werden er echter (iets) meer exemplaren gedrukt. Deze extra exemplaren hebben een onbedrukte papieren kaft.

gebonden, archiefexemplaar

 

Peter van Schijndel, augustus 2020