Vestdijkkring

Er komt een A.F.TH. van der Heijden museum. Dat was nieuws, alleen al omdat de schrijver nog in leven is. Het moet een ‘hypermodern literair centrum’ worden in Eindhoven in een voormalige kloosterbibliotheek van de paters Augustijnen. Wilma de Rek vraagt zich in Sir Edmund (27-10-10) af wat we daar moeten gaan zien? Eigenlijk schrijft ze de functie van een museum heel mooi op: ‘Een museum is een protest tegen de vergankelijkheid. Het accepteert niet dat voorwerpen vergaan, dat papier verpulvert, dat dingen in de vergetelheid raken, dat alles stroomt en niets blijft et cetera.’ Van de zomer was zij in het Literatuurmuseum om de daar aanwezige collecties te bekijken. Zit daar een leuk verhaal in? Dat viel haar niet mee. Ze zag veel voorwerpen, van wandelstokken tot de bekendste attributen: het konijn van Reve en de stofzuiger van Vestdijk en veel manuscripten en brieven. Uiteindelijk vindt Wilma de Rek dat je een schrijver het meest eert ‘door het tonen van zijn werk. Muren vol met pagina’s, dat zou het mooist zijn.’ Zou het? Ik geloof toch meer in de historische sensatie opgewekt door ‘literaire objecten, parafernalia, realia, memorabilia’. De boeken lees ik liever thuis in een rustig hoekje. Maar voor de ‘fetisj’ en het verhaal daarbij ga ik naar het museum!

WvW, 27 oktober 2018

Journalist Fokke Obbema van de Volkskrant houdt een serie interviews over ´De zin van het leven.´ Op maandag 8 oktober was de schrijver A.L. Snijders aan de beurt. Een docent Nederlands die debuteerde toen hij al een gevorderde vijftiger was, maar niettemin voor zijn ZKV´s (Zeer Korte Verhalen) gelauwerd werd met de Constantijn Huijgensprijs. Hij is ‘vurig atheïst’ en is er ‘zeker van dat het leven absoluut geen zin heeft.’   Of toch wel? Na een stilte declameert hij luid: ‘De weg is bestendig daadloos, nochtans blijft niets ongedaan. Daar zit alles in voor mij, het is de Zin der Zinnen.’ Snijders haalt zijn kennis van het leven uit boeken. Hij toetst de werkelijkheid aan boeken. Ook inzake de liefde: ‘Toen ik met meisjes begon te rommelen, wilde ik weten of ze een bepaald boek hadden gelezen en minachtte ik ze als dat niet het geval was. Ik ben ooit begonnen met alle romans van Vestdijk. Maar eigenlijk hoef je in je leven maar tachtig boeken te lezen, dat ben ik met Maarten Biesheuvel eens.’

WvW, 9 oktober 2018

Vanaf het ogenblik dat Geerten Meijsing naar Italië vertrok hebben hij en zijn zus Doeschka Meijsing elkaar brieven geschreven. Geerten bewonderde zijn oudere zus, maar zij was tegelijk zijn liefdevolle concurrent in de letteren. Nop Maas heeft de correspondentie tussen zus en broer bezorgd. De correspondentie omvat de jaren 1979 tot 2009. In 2012 sterft Doeschka onverwacht.

Behalve grote verschillen zijn er ook overeenkomsten tussen broer en zus. De overeenkomst ligt in hun talenten voor het schrijverschap, in hun depressies, drankzucht, en hun liefdesverdriet. Beiden leven voor de literatuur en zijn gedreven tot schrijven. Opvallend verschil is dat Geerten Meijsing maar slecht rond kan komen van zijn schrijven, terwijl Doeschka zich wel een behoorlijk inkomen weet te verschaffen. Soms moet Geerten bij zijn zus lenen om in zijn levensonderhoud te voorzien. Toch is Geerten degene die ‘de rol van boeken allemaal onzin en toeval in ons leven’ vindt. Hij erkent wel geïnspireerd te zijn door het voorbeeld van zijn zus, maar niet door haar inspiratiebronnen: Couperus, Ter Braak en Vestdijk. (p.168). Doeschka is in de briefwisseling toch niet meer zo dwingend waar het haar favoriete schrijvers betreft als bijvoorbeeld uit haar dagboeken blijkt. Aan Geerten schrijft zij maar een keer over Vestdijk. Zij las De leeuw en zijn huid. Hierover meldt zij slechts: ‘Een slechte roman, maar wel om te lachen.’

Liefdevolle rivaliteit; De correspondentie Doeschka & Geerten Meijsing, bezorgd door Nop Maas

WvW, 5 oktober 2018