‘Van alle schrijvers die mij aanspraken is Vestdijk een blijvende liefde geworden’

In Boekenpost, nummer 160 interviewt Kees van Rixoort Wilbert van Walstijn over zijn lievelingsauteur Simon Vestdijk. Wat staat er in de boekenkast? Nagenoeg alles, niet alleen van de auteur zelf, maar ook –in een apart kastje op zijn werkkamer- heel veel over Vestdijk. Van Walstijn is een lezer die bij een auteur blijft hangen wanneer deze hem boeit. Alleen Vestdijk is een ‘blijvende liefde geworden’.   Best bijzonder want volgens Van Walstijn wordt Vestdijk best wel bewonderd, maar is zijn lezerspubliek altijd vrij klein: een intellectuele bovenlaag en traditioneel veel medici.’ Kort na zijn dood groeide wel zijn populariteit, hetgeen zich uitdrukte in de oprichting van de Vestdijkkring met op zijn hoogtepunt wel tegen de negenhonderd leden. Daarvan zijn er nog 275 over. Vestdijk trekt nog steeds lezers aan ‘met een zekere rijping’. Zijn barokke stijl kenmerkt zich door lange zinnen, waarin zijpaden en details niet gemeden worden.

Volgens Van Walstijn is Vestdijk ‘een systeembouwer’, die een samenhangende wereld schiep met zijn oeuvre. Zelf vindt de hoofdredacteur van de Vestdijkkroniek De kellner en de levenden een topper in zijn oeuvre, maar zeker niet de enige. Daarnaast is bijvoorbeeld De held van Temesa het vermelden waard en zeker voor iemand die met Vestdijk kennis wil maken raadt hij zijn verhalen aan. Op 21 september is Van Walstijn te horen op een symposium over ‘Schrijvende artsen’ aan het VUMC. Het zal gaan over ‘De zelfontleding van Vestdijk.’

WvW, 27 februari 2019


De praktijk van de leeslijst

Jeroen Dera heeft onderzoek gedaan naar de inhoud en waardering van literatuurlijsten voor het schoolvak Nederlands op havo en vwo. De praktijk van de leeslijst is verschenen bij de Stichting Lezen, 2019. 1616 examenkandidaten havo en vwo leverden 15.743 gecodeerde titels op.

Boeken geschreven door vrouwen scoren iets hoger dan boeken geschreven door mannelijke auteurs. Hetzelfde geldt voor niet-westerse auteurs op westerse auteurs. Recente literatuur scoort hoger dan oudere literatuur. Jongeren waarderen jeugdboeken en thrillers hoger dan romans, poëzie en toneel. Opmerkelijk is dat de meest gelezen boeken niet de meest gewaardeerde boeken zijn. Voorbeelden zijn: Kaas van Willem Elschot en Karel ende Elegast. Ook de meest gelezen auteurs Mulisch, Krabbé en Hermans scoren niet heel hoog in de waardering van havo- en vwo-leerlingen. Teksten van voor 1880 scoren relatief lager in waardering. De scholieren beoordeelden hun leeslijst gemiddeld met een 6,7. Een voldoende, maar toch beveelt Dera aan meer te investeren in het leesplezier.

Vestdijk komt in het jaar 2017-2018 met 12 titels voor, maar het aantal vermeldingen per titel is relatief laag, in totaal 34 keer:

  • 1 keer voor De beker van de min, De kellner en de levenden, De nadagen van Pilatus, De verminkte Apollo, Het proces van meester Eckhart, Meneer Visser’s hellevaart, Op afbetaling, Pastorale 1943,
  • 2 vermeldingen voor De filosoof en de sluipmoordenaar,
  • 3 vermeldingen voor De koperen tuin,
  • 8 vermeldingen voor Ivoren Wachters,
  • 13 vermeldingen voor Terug tot Ina Damman.

WvW, 27 februari 2019


Op zoek naar de kernen

Bij Gooibergpers Bussum verscheen onlangs een nieuwe collectie opstellen (120 pp.) van Rudi van der Paardt: Op zoek naar de kernen. Aan de orde komen werken van auteurs als Louis Couperus, Truus en Ida Gerhardt, Willem Brakman en Doeschka Meijsing. Het uitvoerigste opstel (23 pp.) is gewijd aan Vestdijks autobiografische roman Een huisbewaarder. Van der Paardt is vestdijkspecialist aan wie het wel is toevertrouwd te laten zien hoe ingenieus deze roman uit 1967 in elkaar steekt. Voor het eerst wordt gebruik gemaakt van Vestdijks gedichten uit de periode waarin de roman is gesitueerd (1932). Het boekje kost 13.99 euro (excl. porto) en is verkrijgbaar bij de auteur (J. van Ruysdaellaan 3, 2343 EN Oegstgeest) of bij de uitgever.

WvW, 19 februari 2019


Geen dronk op Rumeiland

In het voorjaar van 2013 zocht Joke Visser een goed onderkomen voor het kolossale Vestdijkarchief van Hans Visser. Henk Terhell en ik haalden het met twee volgeladen auto’s op en brachten het onder in de kelder van de Openbare Bibliotheek Amsterdam. Na het onverwachte overlijden van Joke Visser werd door de kinderen het restant van het archief, dat voornamelijk zijn bibliotheek beslaat, aangeboden om naar Amsterdam te verhuizen. Weer gingen wij met twee auto’s naar Maassluis om de verhuisdozen op te halen. Eenmaal thuis maak ik de dozen gauw open voor een ‘quick scan’.   Curiositeiten zijn het leukst. Zo valt mijn oog op, een 1ste druk van De Nadagen van Pilatus, waarop ik lees S. Vestduk. Pas onder de loep zie ik toch de minieme onderbreking tussen i en j, zonder puntjes.

Ook kom ik aan de weet dat Vestdijk een geheim telefoonnummer had. Dit blijkt uit het antwoord van de journalist en literair criticus Ben Stroman aan Hans Visser die hem een formulier had toegestuurd voor instemming met raadpleging van de correspondentie tussen Stroman en Vestdijk in het Letterkundig Museum. Het antwoord van Stroman luidt: ‘Er zijn bij de correspondentie geen brieven van mij omdat ik Vestdijks brieven altijd telefonisch beantwoordde. Vestdijk had mij zijn geheime telefoonnummer gegeven.’

Vermakelijk is de fles rum in een van de dozen, uitgebracht door uitgeverij Conserve bij herdruk van de roman Rumeiland in 1999. Zou er wel rum inzitten of is het thee? Er drijft er een stukje kurk boven in de fles, voor consumptie dus ongeschikt; er wordt niet geproost!

Wilbert van Walstijn, 15 februari 2019


Beeldend schrijver die heimwee wekt

In het februarinummer van HP-De Tijd komt Pierre Bokma (63) aan het woord over wat hij zoal leest, luistert en ziet als hij niet op de planken staat van een theater. De gelauwerde acteur is verzot op geschiedenis. Heeft net het boek van Van Deursen De last van veel geluk uit en is nu bezig met het tweede deel van Schama over de Joden. Daarnaast leest hij de briefwisseling tussen Judith Hertzberg en Chris J. van Geel. De laatste vindt hij wat ‘schoolmeesterachtig’- een beetje als W.F. Hermans’. Hij heeft het idee dat Judith steeds op haar plaats wordt gezet. Bokma komt ook uit bij Simon Vestdijk, die hij ‘een heel goede schrijver’ vindt: ‘Zijn taalgebruik is to the point, het roept meteen een beeld op, maar hij complementeert dat beeld ook met weer andere beelden, waardoor je zo in dat verhaal wordt gezogen. Misschien ligt het aan mijn leeftijd, maar ik krijg altijd meteen een raar soort heimwee naar die tijd als ik hem lees. De figuren die hij beschrijft hebben bijna allemaal iets tragisch. Ik herinner me de hoofdpersoon van Ivoren wachters (…) een jongen met een slecht gebit die zijn tanden moedwillig nog verder kapot maakte door er okkernoten mee te kraken. Dat beeld stijgt zo vanuit het boek op naar de geest van de lezer.’

WvW, 5 februari 2019


Kalender:

Warning: Undefined array key "categorie" in /customers/9/c/4/vestdijk.com/httpd.www/wp-content/themes/vestdijk/lib/PWS_Calendar.php on line 62
februari 2019
M D W D V Z Z
« jan   mrt »
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728  

Categorieën