Het Centraal Comité 1945 reikte in samenwerking met de gemeente Harlingen en de Vestdijkkring, tweejaarlijks de Anton Wachterprijs uit. Een prijs voor het beste literaire debuut dat naar het oordeel van de jury in de twee jaar voorafgaand aan de uitreiking is verschenen. De prijs is genoemd naar de hoofdfiguur in de autobiografisch getinte romancyclus van de auteur Simon Vestdijk. De prijs is in 1977 ingesteld en bestaat uit een replica van het beeldje van Anton Wachter op de Voorstraat van Harlingen en een geldbedrag. Traditiegetrouw vindt de uitreiking van de Anton Wachterprijs plaats in Harlingen (Lahringen), de geboortestad van Simon Vestdijk en van zijn alter ego Anton Wachter.
De Anton Wachterprijs wordt sinds 1977 elke twee jaar uitgereikt. De debuterende auteurs wier schrijftalenten door de vakjury zijn onderkend, hebben vrijwel allen naam gemaakt in het literaire veld.
De uitreikingen van de 21e Anton Wachterprijs en de 11e Ina Dammanprijs vonden plaats op zaterdag 7 november 2020 in de Grote Kerk van Harlingen. Eind 2020 werd het Centraal Comité 1945 opgeheven. De burgemeester van Harlingen beloofde bij de 21ste uitreiking dat de gemeente zich over de prijs gaat ontfermen.
De organisatie van de Anton Wachterprijs is sindsdien in handen van Bibliotheken Noord Fryslân, in opdracht van gemeente Harlingen.
De winnaars van de Anton Wachterprijs:
1977 Frans Kellendonk Bouwval
1979 A.F.Th. van der Heijden (Patrizio Canaponi) Een gondel in de Herengracht
1981 Mr. P.J.G. Brouwer (P.J. Burgstedde) Mijn boosaardige zuster Elektra
1984 Tessa de Loo De meisjes van de suikerwerkfabriek
1986 Wessel te Gussinklo De verboden tuin
1988 Gijs IJlander De kapper
1990 Herman Stevens Mindere Goden
1992 Paul Verhuyck De doodbieren
1994 Arnon Grunberg Blauwe maandagen
1996 Nanne Tepper De eeuwige jachtvelden
1998 Sipko Melissen Jonge mannen aan zee
2000 Marek van der Jagt De geschiedenis van mijn kaalheid (niet geaccepteerd)
2002 Ilja Leonard Pfeijffer Rupert. Een bekentenis
2004 Arjan Visser De laatste dagen
2006 Christiaan Weijts Art. 285b
2008 Anne-Gine Goemans Ziekzoekers
2010 Maartje Wortel Dit is jouw huis
2012 Peter Buwalda Bonita Avenue
Het juryrapport van de Anton Wachterprijs noemt Bonita Avenue een verbluffende roman met een sterke literaire kracht. ‘We waren verrast over de rijke inhoud en de volwassen stijl van deze bijzondere roman. We bewonderden de grote epische greep waar Buwalda zichtbaar en voelbaar plezier in had. We vonden het verbazingwekkend dat dit een debuut is.’
2014 Niña Weijers De Consequenties
De jury was in de eerste plaats ronduit geïmponeerd door het feit dat de roman zo professioneel geschreven is en qua opzet en uitwerking van de verrassende, ook in filosofisch opzicht, interessante, onalledaagse thematiek al zoveel schrijfvaardigheid verraadt dat hier een auteur aan het werk lijkt van een auteur die al een klein oeuvre op haar naam heeft staan.
2016 Roos van Rijswijk Onheilig
De jury noemt Onheilig ’ (…) een in veel opzichten ongrijpbare roman over twee mensen die langs elkaar heen scheren’. Ze is onder de indruk hoe Van Rijswijk in haar psychologische karaktertekening niet terugvalt op gemakkelijke clichés maar de lezer ruimte laat voor eigen interpretaties van de menselijke verhoudingen. Zowel de fraai gestileerde innerlijke monologen – licht van toon en nuchter tegelijk – als de heldere opbouw in negen delen worden door de jury geprezen.
2018 Ellen de Bruin Onder het ijs
De jury noemt het boek een ‘” (…) ambitieuze, onderzoekende en warmbloedige roman over menselijke drijfveren en dwaalwegen. (…) Klimaatwetenschap en liefdesrouw gaan een ongewoon verband aan in een roman die de verhalende spanning heeft van een reis, en de precieze psychologie van een laboratoriumonderzoek”.
2020 Annemarie Haverkamp De achtste dag
De jury van de Anton Wachterprijs stelt dat het een vakkundig geschreven boek is. ,,Een onmogelijk zwaar thema, maar beheerst en met groot vakmanschap geschilderd. Tederheid en harde werkelijkheid gaan hand in hand.”
(bron: voormalige website van het eind 2020 opgeheven Centraal Comité 1945 in Harlingen)
2022 Simone Atangana Bekono Confrontaties
De jury was verrast én geraakt door de verbeeldingskracht van de schrijfster die het verhaal vertelt van een meisje die op een dag besluit terug te slaan. De knappe compositie en uitgekiende vertelstijl die zowel direct is als suggestief, maken van Confrontaties ‘een daverende roman met details die je bijblijven’.
2024 Tiemen Hiemstra heeft met W. de Anton Wachterprijs 2024 gewonnen.