Roeland van Wely heeft zijn bachelorstudie Cultuurwetenschappen aan de Open Universiteit afgerond met een opmerkelijke herlezing van Vestdijks roman De vuuraanbidders. Als gijzelaar onderhandelde Vestdijk met de Duitse bezetter over zijn vrijlating. Hierbij bracht hij in stelling dat hij voornemens was een boek te schrijven ‘dat voor het probleem van de Duitse cultuur van groot belang zou kunnen zijn.’ Dat probleem school in het Duitse volk zelf! In De vuuraanbidders maakte Vestdijk gebruik van het rassendiscours van zijn tijd, met name van de invloedrijke theoreticus William McDougall. In The group mind bespreekt McDougall de psyche van naties in termen van ras. Vestdijk brengt in zijn roman naar voren dat het Duitse ras afstamde van huursoldaten uit heel Europa. Het was dan ook geenszins ‘raszuiver’, maar ‘rasonzuiver’ en zeker niet superieur. Het Duitse ras lijkt in Vestdijks roman instabiel.
De Vestdijkkroniek zal volgend jaar uitvoeriger ingaan op de afstudeerscriptie die verscheen onder de lange titel: De proloog tot nazi-Duitsland in De vuuraanbidders; Het anti-Duitse rassendiscours van William McDougall en Simon Vestdijk nader bekeken.
WvW, 13 oktober 2015