De Bedachtzamen schrijven op hun non-profit blog over kunst, tijd, film en literatuur. Deze week beschrijft Thomas Klijn hoe hij in de eerste week van de meivakantie min of meer toevallig in Doorn belandt, waar je ook in corona-tijden glimpen kunt opvangen van de twee bekendste Doornse inwoners van de 20e eeuw: keizer Wilhelm II en Simon Vestdijk. Thomas concentreert zich op Vestdijk.
Bij een gratis kringloop stuitte hij onlangs op Pastorale 1943 en besloot dat maar eens te gaan lezen. “Ik werd er direct door gegrepen en mijn snelheid van lezen hield welhaast gelijke tred met het moordende schrijftempo waar Vestdijk om bekend stond. Pastorale 1943 gaf me een interessant inkijkje in de dagelijkse spanningen van de oorlog, met name over de steeds terugkerende inschattingen over aan welke kant iemand staat. En ook werd er korte metten gemaakt met de illusie van heldhaftigheid. Vestdijks vaardige dialogen zorgen er verder voor dat je deze vrij omvangrijke roman moeilijk los kunt laten.”
Ook de enige andere roman die Thomas Klijn ooit las, De kellner en de levenden, liet hem, al weer zo’n 15 jaar geleden, niet los.
Deze twee positieve ervaringen met Vestdijk riepen bij hem de vraag op waarom tijdens zijn schooltijd altijd werd gerept over de ‘grote drie’ (Mulisch, Reve en Hermans) en het rond Vestdijk nogal stil was.
Maar gelukkig is er in het jaar van zijn 50ste sterfdag extra aandacht voor de ‘kluizenaar uit Doorn’, zo constateert hij. Zie de website van de Vestdijkkring. En er verscheen De toetssteen, een briefwisseling tussen bewonderaars Kees ’t Hart en Maarten ’t Hart. En hij citeert Kees ’t Hart uit Trouw van 20 maart 2021: ‘Vestdijk werkt niet met realisme, maar met symbolisme. Maar tóch is het realistisch. Al die dingen waar ik sterk naar verlang in mijn eigen werk. Bovendien is hij een geweldig stylist, waar ik ongelooflijk voor val. Met die schitterende, dansende zinnen.’
Als belangrijke oorzaak voor het feit dat de ‘grote drie’ de blijvende bekendheid van Vestdijk in de weg stonden, noemt Thomas Klijn dat zij van een latere generatie zijn en niet schroomden om hun (bijzonder eigenwijze) plek op te eisen in de media. Dit tegenover het teruggetrokken bestaan van Vestdijk.
Thomas sluit zijn artikel af met een verstandige conclusie; hij heeft zojuist Ierse nachten aangeschaft en ziet het als een must na de wandeling door de Kaapse Bossen ook De zwarte ruiter te gaan lezen. Hij gaat voor de grote nummer 4: Vestdijk!
Voor het hele artikel: https://debedachtzamen.nl/simon-vestdijk-de-grote-nummer-4/
RJ, 24 mei 2021