Doeke Sijens (her)leest en beoordeelt voor Tzum alle historische romans van Vestdijk. In de periode augustus – september besprak hij de drie Griekse romans, achtereenvolgens De verminkte Apollo (18/08), Aktaion onder de sterren (29/08) en De held van Temesa. (19/09). Alle spelen zich af in de Oudheid voor Christus. Bij elkaar zo’n 710 pagina’s literatuur in één maand gelezen en gedetailleerd besproken! De recensent wedijvert hier in snelheid met Vestdijk. De waardering voor het eerst besproken boek is wisselend. De strijd tussen Apollo en Dionysos, hoofdthema in de roman blijft ‘nogal abstract’ en vergt tijd voordat het boek ‘echt toegankelijk’ wordt. Daar staat tegenover dat de beschrijving van het Schip Argo en de scène met de bacchanten ‘virtuoos, intens en overtuigend’ zijn.
Aktaion krijgt een positiever beoordeling. Het is een ‘speels boek’, vooral in de ‘knappe wijze’ waarop het paardmens Cheiron Vestdijk aanleiding geeft tot ‘subtiele psychologische analyses’ van bovennatuur en menselijke natuur. In de situaties aan het hof van Jolkos, de machinaties rond de koning en in de sinistere rol van de oude min leeft de auteur zich volgens Sijens helemaal uit. In het tweede deel verandert de speelse toon bijna ongemerkt in een tragedie, maar ‘het slot is prachtig, vol ingehouden dramatiek’. Er zijn veel ‘passages die blijk geven van het enorme plezier’ van Vestdijk in het herscheppen van deze mythe.
In De held van Temesa draait het om de perikelen die ontstaan als er getwijfeld en gemorreld wordt aan een plaatselijke eredienst, waarbij jaarlijks een meisje geofferd wordt aan de Held Polites. In de bespreking van dit boek geeft Sijens zich het meest bloot in positieve zin. Het is ‘een meeslepende roman, perfect in opbouw en dosering van spanning’. De lezer wordt al ‘snel’ door het verhaal gegrepen. Ook merkt hij op dat Vestdijk bij spannende gedeelten ‘zoals vaak nooit gehaast wordt en aandacht blijft houden voor fantastische of geestige details.’ Uiteindelijk blijkt dat de lezer lang op het verkeerde been is gezet door de zichzelf ‘witwassende’ Plexippos. Hier is Sijens wat mild in zijn oordeel over het gedrag van deze verteller en hoofdpersoon. Vroegere recensenten veroordeelden de priester streng.
WvW, 2 oktober 2020
