Vestdijkkring

In zijn taalrubriek van deze week (Elsevier, 12 maart 2016) vermeldt Lucas Gasthuis het nieuwe boek van Hans Maarten van den Brink, Dijk. Het is hem vooral te doen om de auteur, die in interviews hoogst serieus doet over het dunne boekje – en sowieso een gewichtige indruk maakt. “Misschien dat Hans Maarten van den Brink daarom altijd H.M. van den Brink op zijn – schaarse – boeken laat zetten.”

Het is Gasthuis niet altijd duidelijk waarom schrijvers voor het weglaten van hun voornaam kiezen. Te gewoontjes? Zie ‘A.F.Th.’, wat een stuk deftiger klinkt dan ‘Adri’.

En Gasthuis gaat verder: “Het kan in elk geval een hoogst serieuze zaak zijn voor de betrokkene. Vestdijk wilde per se als ‘S. Vestdijk’ door het schrijvend leven gaan. Toen zijn uitgever op Puriteinen en piraten per ongeluk ‘Simon Vestdijk’ had vermeld, gebood hij direct het stofomslag te vernietigen.”

RJ, 14 maart 2016

Eén van de essays in Vijf sterren voor de gaarkeuken (2016) gaat over Vestdijk. Meer nog, de auteur, Wessel te Gussinklo heeft het naast Vestdijk ook over zichzelf en over baldadigheid. Hij kent geen schrijver zo ‘baldadig’ als Vestdijk, en Te Gussinklo bekent dat met Vestdijk gemeen te hebben. De nieuwsgierigheid is gewekt! De baldadigheid bij Vestdijk schuilt in zijn hoofdpersonages (De nadagen van Pilates, Ivoren Wachters, Het glinsterend pantser), maar ook in werkelijkheden waarvan personages het slachtoffer worden (De redding van Fré Bolderhey, Een moderne Antonius). Voorts blijkt Vestdijk over een baldadige stijl te beschikken.

Zijn kennismaking met Vestdijk kwam te vroeg, want ‘voor Vestdijk had ik te weinig geleefd en ervaren.’ Op latere leeftijd kreeg hij meer oog voor de complexiteit en ambiguïteit van Vestdijks proza. Sartre en Camus waren andere schrijvers die hij tot zich nam, maar zijn toch vooral ‘moralisten’ met voorschriften over hoe je moet leven. ‘De dubbelzinnigheid van het leven zelf waar Vestdijk het over heeft is dan nog ver weg.’ Bewondering voor zijn Doornse held leidde tot contact. Te Gussinklo schreef Vestdijk die hem steeds beleefd van dienst was, totdat Te Gussinklo hem een manuscript ter beoordeling toestuurde. Hij kreeg het pakket retour met een kort briefje: ‘Ik doe dit soort dingen mijn leven lang al. Nu moet een ander het maar eens doen.’ Daarop sprong Te Gussinklo op de motor, reed naar Doorn, waar hij met knallende, rokende uitlaat voor het huis van Vestdijk heen en weer reed. Daarop verscheen Vestdijk gehinderd voor het raam… Het duurde nog lang voordat Te Gussinklo debuteerde als romancier.

WvW, 9 maart 2016

Het blad Lezen (2016, nr. 1) meldt de komst van een nieuwe digitale literaire wandeling als uitbreiding van de Literaire Routes van het Letterkundig Museum. Vanaf 23 april a.s. wordt Vestdijk in Harlingen aan de app toegevoegd. De tocht voert door Harlingen, de geboorteplaats van Vestdijk (1898-1971) die in zijn bekende autobiografische Anton Wachter-cyclus de stad had omgedoopt in Lahringen. De route voert o.a. langs zijn geboortehuis, een fraai renaissancistische pand met trapgevel. Ook wordt stilgestaan bij het standbeeld van Anton Wachter en andere plaatsen in het leven en werk van Simon Vestdijk. De wandeling is in samenwerking met de Vestdijkkring samengesteld en zal op 23 april feestelijk worden gepresenteerd. De app biedt evenals de eerder vervaardigde wandelingen een uitgestippelde route met uitleg en visuele ondersteuning. De app is gratis te downloaden in de Appstore of Google Play.

WvW, 8 maart 2016

Milfje Meulskens is opgevoed met Vestdijk. Komt door haar vader. Ook is taal haar passie en schrijft ze daar over (Milfje.blogspot.nl). Zij las onlangs Het glinsterend pantser en ze vroeg zich af waarom jeugdige vrienden van haar minder vaak Vestdijk lezen. Haar vermoeden is dat het aan zijn stijl ligt met lange zinnen en moeilijke woorden. Zij geeft enkele voorbeelden uit Het glinsterend pantser. Wat kwam ze daarin veel Franse woorden tegen: bourgois satisfait (zelfgenoegzame burger), clairvoyant (helderziend), jocrissestreek (zottenstreek), pour-parlers (besprekingen), liefdespreliminairen (voorafgaande liefdeshandelingen), decreteren (verkondigen), chatelaines (kettinkje of versieringen), raillerend (schersend).
Maar Milfje vindt alle taal mooi. Leve Vestdijk!, roept zij en keert naar hem terug met zijn ‘tantaliserende titels’. Neem De filosoof en de sluipmoordenaar.

WvW, 2 maart 2016