Halbo C. Kool komt nogmaals te spreken over de Utrechtse surrealistische schrijver Hendrik Cramer in het digitale tijdschrift De Utrechtse Boekhouder ( 8/2018.2). Reden is dat hij meer zicht heeft gekregen op Cramers contacten met Greshoff en Vestdijk, beiden redacteur van Groot Nederland, waarvoor ook Cramer kopij aanlevert. Vestdijks werk bekoort Cramer zo zeer dat hij besluit hem op te zoeken in Doorn (1939) om hem zijn ´Verhalen uit Haïti´ te brengen voor publicatie in Groot Nederland. Vestdijk bereidt de roman Rumeiland voor, die hij schrijft van oktober tot december 1939, en gepubliceerd wordt in 1940. Biograaf Hans Visser meldt dat Cramer model stond voor het personage Charles Johnson. Een door Cramer aangehaalde Ierse legende zal Vestdijk na de oorlog inspireren tot De vijf roeiers. Volgens Visser heeft Vestdijk later deze roman ´aan de nagedachtenis van H. Cramer´ opgedragen. Het bezoek van Cramer inspireert Vestdijk ertoe eerst materiaal te verzamelen voor zijn Iersche nachten, geschreven februari-maart 1942, net voor zijn gijzeling en dat in 1944 in het Duits verschijnt. Een roman die na de oorlog aanleiding gaf tot een polemiek betreffende de eventuele collaboratie van Vestdijk.
WvW, 12 augustus 2018