Huub Mous heeft Vestdijks De toekomst der religie (1947) herlezen. In zijn blog van 2 april onder de titel ‘Vestdijk & het probleem van de theodicee’ bekent hij dit ‘het boek van de vorige eeuw ‘ te vinden. Mous: ‘Vestdijk schreef TdR als een pleidooi voor een waardig afscheid van het christendom’. Het is een ‘genadig’ boek en hij vindt hiervoor steun in een citaat uit een brief van Vestdijk aan ds. Henkels (15.03.’43). Hierin vraagt hij hem een boek van Ter Braak terug te sturen. Hij wil hierin iets naslaan over het christendom, dat hij ‘genadiger’ hoopt te behandelen dan Ter Braak heeft gedaan. Het christendom heeft ook grote verdiensten gehad; het behoedde de mens voor hoogmoed, in Vestdijks woorden: ‘hij mag ‘niet zelf God, of zelf de Eeuwige Mensch worden ’. Kortom het christendom behoedde de mens voor hoogmoed. Daarbij verwijst Vestdijk instemmend naar Voltaires uitspraak uit Candide : ‘Il faut cultiver son jardin’. Want het kwaad is er altijd en overal. Dit existentiële probleem is in essentie te vinden in het verhaal Job. Ook als God uit de wereld is verdwenen dan is daarmee het kwaad niet overwonnen. De rechtvaardiging van het kwaad is er niet mee gevonden. Mous gaat te rade bij Safranski. Deze filosoof speelt in zijn boek Het kwaad de vraag door naar de kunst: hoe is kunst mogelijk met al het kwaad in de wereld? Vestdijk gaf de kunst na een substituut te kunnen bieden voor religie; is het niet in schoonheid, dan misschien in troost. Maar volgens Mous is dat allerminst veilig gesteld.
WvW, 2 april 2016