In een nieuwe blog-aflevering (16/03) over Vestdijk komt Huub Mous opnieuw te spreken over Vestdijks visie op religie. Het is hem met name te doen om zijn zienswijze zoals verwoord in De toekomst der religie, waarin hij o.a. concludeert: ‘Dit neemt niet weg, dat er in het wezen van deze – en van iedere – metaphysisch projecteerende religie iets schuilen moet, dat het anti-religieuze, zeggen wij maar gerust: het duivelsche element niet alleen bestrijdt, maar tevens begunstigt;’ Het maakte bij eerste lezing al ‘een verpletterende indruk’ op Mous, die zich afvroeg ‘ Is er een vorm van religie mogelijk zonder een hang naar ‘georganiseerd collectief geweld’? Zonder oorlog?
Vestdijk visie op religie is nog altijd actueel. Volgens Mous moet Vestdijks belangstelling voor religie ergens in de jaren dertig ontstaan en kan ze niet los worden gezien van het opkomend nationaalsocialisme. Een eerste teken hiervan is in Schrijvers getuigen tegen oorlog en militarisme met het gedicht De ballade van het oorlogspaard. Hij moet geworsteld hebben met de vraag ‘Waarom heeft het christendom geen weerstand kunnen bieden tegen de waanzin van Hitler?’
WvW, 30 maart 2016