Roos van Rijswijk (Amsterdam, 1985) is de winnaar van de Anton Wachterprijs 2016, de tweejaarlijkse prijs voor een literair prozadebuut. De schrijfster krijgt de prijs voor haar eerder dit jaar verschenen roman Onheilig. Roos van Rijswijk publiceerde eerder verhalen in verschillende literaire tijdschriften en schreef toneel voor toneelgroep Thomas en boekrecensies voor NRC-Handelsblad. Verder was ze initiatiefnemer van de J.M.A. Biesheuvelprijs, de prijs voor de beste korte verhalenbundel.
Onheilig van Roos van Rijswijk (verschenen bij uitgeverij Querido) gaat over een al wat oudere vrouw die kanker heeft en op zoek gaat naar haar zoon Miguel in het Duitse Nieheim, juist op het moment dat deze samen met zijn protegé, de zwakbegaafde Jorge, naar Amsterdam reist om zijn moeder te bezoeken. De jury noemt Onheilig ’ (…) een in veel opzichten ongrijpbare roman over twee mensen die langs elkaar heen scheren’. Ze is onder de indruk hoe Van Rijswijk in haar psychologische karaktertekening niet terugvalt op gemakkelijke clichés maar de lezer ruimte laat voor eigen interpretaties van de menselijke verhoudingen. Zowel de fraai gestileerde innerlijke monologen – licht van toon en nuchter tegelijk – als de heldere opbouw in negen delen worden door de jury geprezen.
Roos van Rijswijk is de 20e Anton Wachterprijswinnaar. De prijs, genoemd naar de hoofdpersoon uit de romancyclus van Simon Vestdijk, wordt op zaterdag 12 november uitgereikt in Harlingen door het Centraal Comité 1945 in samenwerking met de gemeente Harlingen en de Vestdijkkring. De jury bestaat uit Joke Linders, Judith Uyterlinde, Niña Weijers, Kees ‘t Hart en Geart de Vries (voorzitter). Er waren dit jaar 83 inzendingen, waaruit zes auteurs werden genomineerd: Cinderella van Michael Bijnens, De hemel boven Parijs van Bregje Hofstede, Nu ik van Rutger Pontzen, Muidhond van Inge Schilperoord en Het smelt van Lize Spit.
Eerdere winnaars zijn onder meer Frans Kellendonk, Arnon Grunberg, A.F.Th. van der Heijden, Tessa de Loo, Christiaan Weijts, Maartje Wortel, Peter Buwalda en laatstelijk Niña Weijers.
Tegelijk met de Anton Wachterprijs wordt de 9e Ina Dammanprijs uitgereikt, de tweejaarlijkse prijs die in 1999 is ingesteld door de Vestdijkkring. Dit jaar wordt de prijs toegekend aan Roeland van Wely, die zijn studie cultuurwetenschappen aan de Open Universiteit heeft afgerond met een scriptie over de historische roman De Vuuraanbidders uit 1947 van Simon Vestdijk. De publicatie van Van Wely werpt een nieuw licht op Vestdijks houding tijdens de oorlog.
Titel scriptie: De proloog tot nazi-Duitsland in De vuuraanbidders; Het anti-Duitse rassendiscours van William McDougall en Simon Vestdijk nader bekeken.
WvW, 6 oktober 2016