Vestdijk heeft veel betekend voor de cineast Wim Verstappen (1937-2004). Dit kwam duidelijk naar voren tijdens het in 2015 georganiseerde symposium Vestdijk en de film. Uit het nu bij Scorpio Press verschenen boek Analyses op de montagetafel blijkt dat de filmmaker ook in andere opzichten zich in het spoor van Vestdijk bevond. Naast regisseur en scenarist ontpopte Verstappen zich als een scherp analyticus en begenadigd essayist. Bovendien schreef hij in januari 1964 in het blad Skoop een artikel over Vestdijk als cineast. Hierin is Verstappen gefascineerd door Vestdijks opvatting over de antithese tussen roman en film. Verstappen neemt deze antithese tot ‘leidmotief’ voor analyses van filmklassiekers die eveneens in het blad Skoop zijn verschenen. De verscheidenheid van de 24 gebundelde analyses is groot; de inhoud ‘een oase van filmkennis, die van alle tijden is’, zo merkt Den Drijver in een verhelderend en kaderstellend voorwoord op.
Veel van de besproken films waren al ‘klassiekers’ toen Verstappen ze ‘op de montagetafel’ legde (Psycho, À bout de souffle, Pantserkruiser Potjomkin), maar hij besprak ook premièrefilms (All the President’s Men, Fatal Attraction en Turks Fruit). Een bijzondere analyse maakte Verstappen van zijn eigen film Pastorale 1943. Hierin zet Verstappen a.d.h.v. 51 shots uiteen Waarom Vestdijk niet letterlijk kon worden verfilmd. Vestdijks antithese tussen roman en film komt daarbij goed van pas.
Wim Verstappen: Analyses op de montagetafel, Scorpio Press Amsterdam, 478 pag.
WvW, 1 december 2016