Zaterdag 20 maart zal Frits Spits in zijn programma De Taalstaat weer aandacht schenken aan Simon Vestdijk.
Auteur en Vestdijkkenner Peter Buwalda is te gast en zal o.m. spreken over de Vestdijkroman De Ziener.
De Taalstaat is iedere zaterdag te beluisteren op Radio 1 van 11.00 uur tot 13.00 uur.
HvV, 15 maart 2021
Het interview is nu te beluisteren en te zien op de website van NPO 1
HT, 21 maart 2021
Emanuel Overbeeke is geen onbekende in de Vestdijkgelederen als publicist over de relatie tussen muziek en literatuur. Zijn nieuwste boek, De beste literatuur is muziek, is geen verrassing maar een logisch vervolg. Het is een bundeling van eerder verschenen teksten die voor deze gelegenheid zijn herzien. Een goede bundeling heeft een thematische meerwaarde. Centraal staat de vraag hoe muziek en literatuur zich tot elkaar verhouden. Is het een tijdloos zusterpaar? Overbeeke meent van wel, maar met kanttekeningen. De titel doet vermoeden dat er een dominantie is van de muziek over de literatuur. De eerste zin in het boek luidt; ‘Het beste woord is muziek’, omdat muziek iets kan zeggen dat met het woord ontzegd blijft. De beste schrijvers (ook Vestdijk) gaan uit van dit tekort. Toch wordt er ook gesproken over ‘dichterlijke muziek’ (hoofdstuk 2), waarin de muziek een dienende taak heeft aan de ‘ars poëtica’.
De dominantie van de muziek is dus niet van alle tijden, maar een ‘product van de romantiek.’ Daarvoor was de betekenis van de muziek een afgeleide van tekst, de vocale muziek. De omslag verliep ook niet zonder strijd. Helaas is hierover weinig historische literatuur. Maar de strijd tussen woord en toon is van alle tijden. De historicus Peter Gay krijgt ‘als toegift’ een eigen hoofdstuk omdat hij zonder schroom ook over muziek in een historische context schreef.
Vestdijk is verspreid door het boek heen ruim aanwezig, uiteraard als het over Mahler gaat, en in een apart hoofdstuk over zijn correspondentie met de dichter Joseph Eyckmans. Zij dachten veelal eender over muziek, maar hadden een verschillende smaak die zich uitte over de muziek van Robert Schumann. Deze tekst is bekend uit het eerder verschenen Molto moderato waarin de briefwisseling zelf is opgenomen.
Behalve deze auteurs krijgen nog twee Nederlandse auteurs die in hun literaire werk veel muziek incorporeerden een eigen hoofdstuk. Het zijn Margriet de Moor en Anna Enquist, terwijl Maarten ’t Hart, evenals Vestdijk nog door diverse hoofdstukken heen wandelt.
Emanuel Overbeeke, De beste literatuur is muziek; Essays over muziek & literatuur. Boek.scout, 2021, 147 pagina’s, € 19,50
WvW, 15 maart 2021
Op zondagmiddag 28 maart a.s. buigt het puikje van de Nederlandse letteren en literatuurwetenschap zich over deze vragen. Schrijvers Alfred Birney, Peter Buwalda en Marja Pruis vertellen over hun relatie met Vestdijk. Prof dr. Jacqueline Bel over zijn belang nu voor de literatuur. Dick Vestdijk brengt gedichten van zijn vader ten gehore en leden van Het Residentie Orkest spelen échte Vestdijk muziek. Het geheel wordt gepresenteerd door Kees ’t Hart.
Tickets voor deze online voorstelling zijn à € 7,50 verkrijgbaar via deze link van het Nationale Theater.
HT, 14 maart 2021
In de ‘Boekenrubriek met Jeroen Vullings’ in het radioprogramma Nieuwsweekend van vandaag geeft de schrijver ruime aandacht aan de Vestdijkkroniek 137. Vooral gaat hij in op de discussie in de kroniek over het niet toekennen van de Nobelprijs aan Vestdijk. Daarnaast bespreekt hij De toetssteen. Brieven over Vestdijk van Kees ’t Hart en Maarten ’t Hart dat deze maand verschijnt.
De radiouitzending valt nog te beluisteren (en zien) via deze link.
HT, 13 maart 2021
Zo’n maand voor de herdenking van de 50ste sterfdag kreeg ik van een fan van Vestdijk, Albert Lutjeboer, de prachtige documentaire cadeau van Ditteke Mensink, Is het nu al liefde? Ik kende deze film uit 1998 niet, wist zelfs niet van het bestaan ervan. De titel verwijst naar de slotregel uit het gedicht ‘Terugblik’ uit dichtbundel Vrouwendienst (1934): ‘Is het nu al liefde? -Neen, nog niet…nog niet…’ Het gedicht heeft betrekking op ervaringen tijdens een ontluikende liefde die Vestdijk ervoer met Simone Sechez, de ‘verstoten’ geliefde van Du Perron.
In de documentaire is Wim Hazeu de eigenlijke hoofdpersoon, want hij wordt gevolgd als hij research doet voor een hoofdstuk over de vrouwen van Vestdijk in de biografie waarop hij in 2005 zal promoveren. Wij zien hem bezig in de archieven van de Bezige Bij en het toenmalige Letterkundig Museum; ruiken aan een relikwie dat hij te leen krijgt; én in gesprek met verschillende bekende personen die Vestdijk goed gekend hebben. Deze gesprekken leveren veel markante uitspraken op, zoals van Mieke Vestdijk (‘Ik heb hem ook wel eens ruggegraatloosheid verweten’); Theun de Vries (‘Arm aan gevoel’); Nol Gregoor (‘Typisch angstmens’, ‘Leven met grote illusies die onvervulbaar bleken’), en Herman Passchier, kreeg als postiljon d’amour drie keer Henriëtte van Eyk thuis over de vloer. Pierre Roth duikt in de archieven van Henriëtte en Wim krijgt een rondleiding door haar bovenhuis in Amsterdam Zuid door Fries de Vries. Dat spreekt de verbeelding van Wim Hazeu aan.
En dat alles afgewisseld met levende beelden van Vestdijk zelf, Henriëtte van Eyk, Jeanne van Schaik-Willing.
Een documentaire die niet verloren mag gaan en een plek verdient op de website van de Vestdijkkring/Beeldbank!
Wilbert van Walstijn, 12 februari 2021
PS: De beeldrechten van deze film uit 1998 berusten bij NPS. Getracht zal worden om goedkeuring te krijgen voor plaatsing op de website. (HT)