Vestdijkkring

 

Elsbeth Etty neemt na het overlijden van Liesbeth Koenen de taak over een biografie te schrijven over Hugo Brandt Corstius. De schrijver en columnist van de vele pseudoniemen: Battus, Piet Grijs, Stoker zijn de bekendste, maar Brandt Corstius schreef ook onder zijn eigen naam. Zo schreef hij samen met Maarten ’t Hart Het Gebergte, de tweeënvijftig romans van S. Vestdijk. In deze bundel besprak Brandt Corstius de roman Pastorale 1943 onder zijn eigen naam en onder de titel ‘De mythe van de mythe’, waar hij eerder dezelfde roman besproken had onder de naam Piet Grijs in Vrij Nederland onder de naam Pastorale 1934. Ook besteedde hij aandacht aan het taalgebruik van Vestdijk in zijn bekende werk Opperlandse taal en Letterkunde.

WvW, 9 februari 2021

In 1939 publiceerde Simon Vestdijk in vertaling gedichten van de door hem bewonderde Emily Dickinson (1830-1886) met de aantekening dat ‘elke grote poëzie ook die van Emily Dickinson strikt genomen onvertaalbaar is.’ Hij vatte zijn vertalingen op als ‘parallel-verschijningen, die de dichterlijke intentie trachten te benaderen, zonder aanspraak te maken op tekstuele betrouwbaarheid.’ Wel trachtte Vestdijk ‘de weergaloze geslotenheid en concentratie van deze gedichten niet geheel te verspelen.’

Niet alle gedichten die Vestdijk van haar vertaalde (64) zijn door hem gepubliceerd en gebundeld. Onderstaand gedicht verscheen in Nagelaten Gedichten. Het is wel een kenmerkend gedicht voor Dickinson, vanwege het bijbels motief dat erin voorkomt en de door Vestdijk in tact gehouden beslotenheid.

Ik koos dit gedicht vanwege de actualiteit in Urk en elders in het land waar jongeren met geweld en plunderend los gingen.

Wilbert van Walstijn, 28 januari 2021

Mijn macht nam ik in handen

Om de wereld aan te randen;

David was machtiger, maar ik

Was eens zo flink!

Mijn keisteen heb ik goed gemikt,

Maar de enige die viel was ik.

En ‘k vraag nu wat ’t geweest kan zijn:

Goliath te groot-of ik te klein?

Met de Regenboogreeks start Uitgeverij kleine Uil met de publicatie van een reeks klassiekers uit de lhbt-literatuur. In de reeks verschijnen romans die het waard zijn om opnieuw uitgegeven te worden. Oorspronkelijk Nederlandse romans én vertalingen komen klassiek vormgegeven op de markt zodat ook nieuwe generaties kunnen leren en genieten van een rijke literaire historie.

Op 19 maart a.s. verschijnt in de Regenboogreeks Een Alpenroman van Simon (sic) Vestdijk. “Een geruchtmakende roman over de liefde tussen twee vrouwen.” Een Alpenroman verscheen voor het eerst in 1961 en bracht de recensenten in verwarring. Trouw reageerde nog geschokt over deze ‘verboden vorm van geslachtelijke liefde’. Het Algemeen Handelsblad schreef: ‘Dit boek is ziek, zo ziek.’

Deze heruitgave bevat een toelichting door Doeke Sijens. Voor Tzum maakte hij een veelgeprezen serie over de historische romans van Vestdijk.

Lucie, een elegante vrouw, verblijft in de Alpen voor haar gezondheid. Over de aandacht van mannen heeft ze niet te klagen, maar in het hotel waar ze logeert valt haar oog op de jonge kelnerin Anna. Hun liefdesavontuur volgt een zeer kronkelend pad, waarbij de familie van Lucie bepaald niet rustig toekijkt. In de roman behandelt Vestdijk de liefde tussen de twee vrouwen zeer genuanceerd. Daarbij heeft hij een scherp oog voor de effecten van deze plotselinge relatie, die het gezinsleven van Lucie geheel ontregelt. Zoals altijd analyseert Vestdijk de emoties haarscherp en schrikt hij er niet voor terug enkele sensationele wendingen in het boek op te nemen, die de roman nog boeiender maken. Vestdijk brengt het hotelbestaan in een bergdorp overtuigend tot leven.

Link naar Uitgeverij kleine Uil

RJ, 8 januari 2021

Uitgever en recensent Martin Ros is op 8 december aan de gevolgen van corona overleden in zijn verpleeghuis te Amersfoort. Hij had twee passies: boeken en wielrennen. Boeken verzamelde hij en besprak hij op onnavolgbare wijze. Legendarisch waren zijn boekbesprekingen op de zaterdagmorgen voor de Tros Nieuwsshow, waar men moeite had hem af te stoppen. Naar verluidt bestaat zijn bibliotheek uit rond de 60.000 boeken. Over wielrennen schreef hij zelf boeken.

Het koppel Martin Ros en Theo Sontrop voerden vanaf 1972 jaren achtereen de uitgeverij De Arbeiderspers aan. Martin stond aan de wieg van de nog altijd gezaghebbende, autobiografische Privé Domeinreeks. Ook voor de Vestdijkkring was Ros van veel betekenis. In zijn radiorubriek bracht hij Vestdijk wanneer hij maar kon ter sprake het liefst in superlatieven die hem in ademnood brachten. Bij de Herenpers van De Bezige Bij entameerde hij de Vestdijk Bibliotheek en voerde hier samen met Rudi van der Paardt de redactie over. Er verschenen vier titels in deze serie: Vestdijks Palet, Iets verhevens en onuitsprekelijks, De Toverbron, en Veroverde Traditie. Alle gezaghebbend over respectievelijk beeldende kunst, muziek, geschiedenis en poëtica in de werken van Vestdijk!

Persoonlijk ontmoette ik Ros in 2000 bij de uitreiking van de Anton Wachterprijs aan Marik van der Jagt. Triomfantelijk ontmaskerde Martin als jurylid voor die prijs de ware schrijver achter dat pseudoniem. Het ging om Arnon Grunberg die de prijs al eerder had gewonnen. Ros was toen al geen redactielid meer van de Vestdijkkroniek. Dat was niet zonder onderliggende tragiek: leden van de Kring voerden actie tegen hem omdat hij als redacteur betrokken was bij de ‘lastercampagne van Adriaan Venema tegen Vestdijk’ in diens boek over vermeende collaboratie van Vestdijk. Hoewel Martin Ros alle aantijgingen afwees, trok hij zich vrijwillig terug uit de redactie van de Vestdijkkroniek in 1994. Dit ging niet ten koste van zijn held Vestdijk, die hij waar hij maar kon gedreven bleef aanprijzen.

W. van Walstijn, 9 december 2020

Vraag is hoeveel lezers heeft een schrijver nodig? Volgens Philip Roth zeven. Peter Buwalda meldt dit gegeven in zijn wekelijks column in de Volkskrant (4 december). Hij haalt Roth aan vanwege ‘het wegkwijnen van onze schrijvers. Doodgaan staat daarvoor garant. Ook de grote drie van weleer, Reve, Mulisch en Hermans schijnen er niet aan te ontkomen en ‘over Vestdijk wordt het al jaren gezegd.’ Maar het is onzin, denkt Buwalda: ‘Het is gewoon een idée reçue.’ In Flauberts woordenboek staat het pasklare idee ook verwoord: ‘Vestdijk wordt niet meer gelezen.’ Toch komt Buwalda geregeld mensen tegen die Ivoren wachters hebben gelezen, onlangs nog zijn eigen broer. Bewijst niks natuurlijk, evenmin als dat Simon nauwelijks meer in boekwinkels te vinden is. ‘Ten kastele’ heeft Buwalda zelf alle Vestdijks staan, maar niet een ervan is nieuw gekocht.

Nee, Buwalda kijkt liever op goodreads.com. De cijfertjes die je daar ziet bewijzen wel iets. ‘En haha, “oude meuk”‘ scoort uitstekend. Neem Vestdijk, vier van zijn romans zijn vijfhonderd keer beoordeeld, vaker dan twitteraars als Waterdrinker, Pruis, Huff en Weijts. Jaarlijks lezen 4 x 35 x 12 = 1680 mensen Terug tot Ina Damman. Veeg je alle Vestdijk- reviews op het blik, kom je op dik tienduizend lezers per jaar. Vind ik veel.’ Buwalda keek ook naar Haasse, Reve en Hermans: die lopen nog ‘harder’.

WvW, 4 december 2020