Vestdijkkring

Bij Gooibergpers Bussum verscheen onlangs een nieuwe collectie opstellen (120 pp.) van Rudi van der Paardt: Op zoek naar de kernen. Aan de orde komen werken van auteurs als Louis Couperus, Truus en Ida Gerhardt, Willem Brakman en Doeschka Meijsing. Het uitvoerigste opstel (23 pp.) is gewijd aan Vestdijks autobiografische roman Een huisbewaarder. Van der Paardt is vestdijkspecialist aan wie het wel is toevertrouwd te laten zien hoe ingenieus deze roman uit 1967 in elkaar steekt. Voor het eerst wordt gebruik gemaakt van Vestdijks gedichten uit de periode waarin de roman is gesitueerd (1932). Het boekje kost 13.99 euro (excl. porto) en is verkrijgbaar bij de auteur (J. van Ruysdaellaan 3, 2343 EN Oegstgeest) of bij de uitgever.

WvW, 19 februari 2019

In het februarinummer van HP-De Tijd komt Pierre Bokma (63) aan het woord over wat hij zoal leest, luistert en ziet als hij niet op de planken staat van een theater. De gelauwerde acteur is verzot op geschiedenis. Heeft net het boek van Van Deursen De last van veel geluk uit en is nu bezig met het tweede deel van Schama over de Joden. Daarnaast leest hij de briefwisseling tussen Judith Hertzberg en Chris J. van Geel. De laatste vindt hij wat ‘schoolmeesterachtig’- een beetje als W.F. Hermans’. Hij heeft het idee dat Judith steeds op haar plaats wordt gezet. Bokma komt ook uit bij Simon Vestdijk, die hij ‘een heel goede schrijver’ vindt: ‘Zijn taalgebruik is to the point, het roept meteen een beeld op, maar hij complementeert dat beeld ook met weer andere beelden, waardoor je zo in dat verhaal wordt gezogen. Misschien ligt het aan mijn leeftijd, maar ik krijg altijd meteen een raar soort heimwee naar die tijd als ik hem lees. De figuren die hij beschrijft hebben bijna allemaal iets tragisch. Ik herinner me de hoofdpersoon van Ivoren wachters (…) een jongen met een slecht gebit die zijn tanden moedwillig nog verder kapot maakte door er okkernoten mee te kraken. Dat beeld stijgt zo vanuit het boek op naar de geest van de lezer.’

WvW, 5 februari 2019

In 1956 vroeg minister Cals aan Vestdijk een gedicht over Rembrandt.  Hij kreeg de bundel ‘Rembrandt en de Engelen’. Hieruit op de gedichtendag in het Rembrandtjaar het ‘beeldgedicht’ Zelfportret.

WvW, 31 januari 2019

In aanloop naar de Europese verkiezingen ondertekenden een dertigtal schrijvers uit Europa een manifest waarin zij waarschuwen dat ‘Huize Europa in brand staat.’ Het populisme en opkomend neofascisme rammelt aan de poorten van het oude continent en daarom roepen de schrijvers op ‘pal voor Europa te staan of te gronde te gaan.’ De schrijvers verwijzen hierbij naar de culturele erfenis van Erasmus, Dante, Goethe en Comenius. (NRC, 25-01-2019)

Bij Max Pam roept het manifest herinneringen op aan het Comité van Waakzaamheid dat in 1936 werd opgericht. Hiervan maakten Nederlandse intellectuelen waaronder de elite onder de schrijvers deel uit, zoals Ter Braak en Du Perron, Jan Greshoff, Henriëtte Roland Host, Annie Romijn Verschoor en Simon Vestdijk. Het Comité waarschuwde tegen het nationaalsocialisme. Maar het Comité was geen lang leven beschoren, het spatte al in 1939 uit elkaar. Ondertekenaars hadden uiteenlopende beweegredenen om het manifest te ondertekenen. (de Volkskrant, 29-01-’19)

WvW, 30 januari 2019

• “Hitler afgezant van den duivel?” (uit Parool 15-8-1946), nr. 1 (Oct. ’46), p. 21-22. (Ook in Zuiverende kroniek, 2014)
• “Kwijnende liefde” (uit Criterium [5] (1947) 6 (juni), p. 338), nr. 12 (Sept. ’47), p. 706