Vestdijkkring

Wouter van Heiningen plaatste op 21 december 2021 onderstaand bericht op zijn WordPress-blog ZICHTBAAR ALLEEN- een blog over poëzie:

Simon Vestdijk ( 1898 – 1971) was romanschrijver, essayist, vertaler, muziekcriticus, arts en dichter. Dat laatste is bij veel mensen niet bekend. Vestdijk schreef een enorm oeuvre bij elkaar maar wordt tegenwoordig niet veel meer gelezen. Als je op de website van DBNL.org kijkt krijg je een idee van de enorme productie van deze schrijver.

In 1926 debuteert Vestdijk met gedichten in het tijdschrift ‘De Vrije Bladen’. Zijn poëzie is gratis te downloaden via de website over hem. Daar is ook te lezen dat Vestdijk maar liefst 12 dichtbundels heeft gepubliceerd. Veel minder dan romans maar toch nog steeds een respectabel aantal.

Ik kwam op deze website omdat ik in de verzamelbundel ‘Glad en wijd ligt het ijs’ de mooiste schaatsgedichten uit de Nederlandse en Friese literatuur uit 1999, het gedicht ‘IJstocht’ van Vestdijk tegenkwam. Omdat de winter er nu toch echt lijkt aan te komen en vele mensen hopen op vorst zodat de ijzers weer ondergebonden kunnen worden, hier dit gedicht.

.

IJstocht

.

Door albast blinkt de zon. De velden schijnen
Ons tegen met dezelfde gele glans,
Die ook op ’t hardblauw vlak aan de balans
Der schaatsen ontschampt in bestoven lijnen.

.

Het kruis der armen, ’t overstag der voeten,
De losse haren onder mutsenvacht:
Alles biedt de weerstand tegen ’t ontmoeten,
Dat wij zo lang vermeden, overmacht,

.

Een korte tijd maar op de noordervijvers
Met ’t gele zuiderlicht, waarlangs het steken
Der ijzersneden is als vlijt’ge drijvers
Naar een verliefdheid die niet door wil breken.

LW, 4 januari 2021

Pieter Hoekstra, lid van de Vestdijkkring, schreef ons vandaag:

“Vanmorgen las ik in dagblad Trouw (de Verdieping) een interview met voormalig psychiater Herman van Praag waarin hij Vestdijk noemt i.v.m. het woord “fatsoensridder”, hij bedoelt natuurlijk “fatsoensrakker”. Dit woord komt voor het eerst voor in de essaybundel “Lier en Lancet” uit 1939.
Het woord is vooral bekend geworden omdat  Vestdijk de dichter Werumeus Buning hiervoor uitmaakte (zie column van Ton den Boom in dagblad Trouw van 24 maart 2021).”

De betreffende column van Ton den Boon in Trouw Taalrubriek van 24 maart:

“Simon Vestdijk, wiens 50-jarige sterfdag gisteren werd herdacht, is een literaire erflater die tevens onze woordenschat heeft verrijkt. In elk geval met het woord ‘fatsoenrakker’, dat in zijn essaybundel Lier en Lancet (1939) het levenslicht zag in een essay over de roman (of antiroman) Het land van herkomst van E. du Perron. Het woord kreeg echter vooral bekendheid toen Vestdijk in een polemiek de dichter Werumeus Buning uitmaakte voor fatsoensrakker.”

HT, 10 december 2021

Guus Luyters schrijft op gezette tijden over de literaire plekken van Amsterdam in de NRC. In zijn column van 13 november is hij op zoek naar de locaties beschreven in Vestdijks roman De dokter en het lichte meisje.

HT, 16 november 2021

Jan Rot, zanger en meestervertaler:

‘Op de middelbare school leende ik boeken in  de bibliotheek. Ik kwam elke week met een stapel boeken thuis. De Anton Wachterreeks van Vestdijk greep me zo aan, dat ik de acht delen achter elkaar heb uitgelezen.’

(In : HP/De Tijd, november 2021)

WH, 12 november 2021

Stadsherstel Amsterdam schrijft in haar nieuwsbrief van 17 oktober:

‘Op de geboortedag van de auteur Simon Vestdijk schrijven we over een pand gelegen aan de Oudezijds Kolk waar Vestdijk een gedicht over schreef. Dit huis was in de 16e eeuw het pakhuis van een andere dichter; Roemer Visscher. Maar ook kent het een bewogen geschiedenis als bordeel, waar orgies in plaatsvonden. Nu heeft het weer een nette functie. We hebben het verbouwd voor gasthoogleraren van de Universiteit van Amsterdam.’

OudezijdsKolk

“Het spart’lend water gaat den steen stukknagen,
Die in weerkaatsing steeds wordt aangevoerd:
Soms is het of nachtratten zich daar wagen
En of hun roofzucht uit de spieg’ling loert,

Waarin zich ’t scherp doorreten raamgezicht
Zoo vloeibaar en verleid’lijk meent te weten,
Zich onderdomp’lend in het klaterlicht,
Tusschen riool en wolk uitgemeten.

In ieder huis slaapt tot middagstond
Hetzelfde meisje, met doorknaagden mond,
Scherp ingereten rimpels, holle ogen.

En overdag hangt men zeer hoog te drogen
Wat ’s nachts vergeefs haar lichaam heeft beschut
Voor ’t ondergrondsch bedrijf der rattenput.”

Simon Vestdijk

KM/HT, 18 oktober 2021