Vestdijkkring

Er is een nieuwe vertaling uit van Ulysses.  Erik Bendervoet en Robbert-Jan Henkes hebben een vertaling ‘voor de gewone man’ gemaakt. In VN van 16 juni vraagt Rob Schouten zich af of hij lezing van de beroemde roman van James Joyce moet aanraden. Zelf las hij deze op jeugdige leeftijd en het was geen onverdeeld genoegen. In 1998 stond de roman op een Engels lijstje als de beste Engelse roman. Echter op een ander lijstje uit 2007 met de meest ‘onuitgelezen romans’ verscheen Ulysses op drie. Volgens Schouten kun je de roman vaak aantreffen op ‘snoblijstjes’. De roman is ‘vooral een verbaal experiment’. Schouten beveelt andere ‘eendaagse romans’ aan waarin je ál gauw meer omtrent het menselijke karakter leert. Hij noemt Virginia Woolfs Mrs. Dalloway en Vestdijks Meneer Vissers hellevaart. Vestdijk was volgens Schouten een van de eersten in Nederland die een behoorlijk essay aan Ulysses wijdde en met Joyce ‘techniek aan de haal ging’. Ook Vestdijk legde de nadruk op het talige karakter: ‘Er gebeurt niets in Dublin. Ieder gebeuren, ieder wezenlijke handeling, alle gedachten, gevoelens, sensaties, iedere zichtbaarheid, ieder zintuig is onteigend ten behoeve van het woord’.

WvW, 19 juni 2012

Anneke Neijt, hoogleraar Nederlandse taalkunde aan de Radboud universiteit hoopt dat taalkunde en letterkunde naar elkaar toegroeien, want taalkunde en letterkunde hebben elkaar nodig.  Zij denkt ‘dat  kennis van de vormenrijkdom van een taal nodig is bij het bestuderen van de literatuur van die taal. Anderzijds doet de taalkunde zichzelf tekort als ze literaire teksten en vormen buiten beschouwing laat’. Om dat te adstrueren gebruikt zij in haar colleges fonologie De glanzende kiemcel van Vestdijk. Hij schreef over het verschil tussen accent, klemtoon en ritme ‘op een manier die alleen maar een bewonderend ehum kan ontlokken – zoveel mooie woorden en dan de lezer achterlaten in volledige verwarring! Dat alleen al maakt de taalkundige in mij nieuwsgierig naar iemands taalvakmanschap. want schrijven kon Vestdijk natuurlijk wel’. Taalkunde en letterkunde delen de drie belangrijkste objecten van onderzoek: het taalsysteem,  het taalproduct en de mens. Toch bleef de kloof ertussen ‘even diep als altijd’.

nederl.blogspot.nl/2012/06/anneke-neijt-taalkunde-en-letterkunde.html

WvW, 11 juni 2012

Op dinsdag 24 april 2012 is de Nederlandse Poëzie Encyclopedie online van start gegaan. Het biedt een overzicht van alle Nederlandstalige professionele dichters vanaf 1900. Elke dichter en elke reguliere bundel worden met een eigen pagina in de NPE opgenomen. Over de dichters voorziet de encyclopedie in biografische gegevens. Ook is er aandacht voor verschenen bloemlezingen.
Het project wordt gesubsidieerd door Het Nederlands Letteren Fonds. Het bevindt zich thans nog in de productiefase, maar kan al worden geraadpleegd. Vestdijk is uiteraard ook voorzien, maar nog niet online. Het webadres is: nederlandsepoezie.org.

WvW, 25 april 2012

NB: inmiddels is een uitgebreide pagina over Vestdijk toegevoegd.
HT, 11 juni 2012

Een bericht in de Volkskrant van 4 mei schetst een somber perspectief voor  schrijvers, vooral voor hen die niet meer onder de levenden zijn.  Schrijven voor de eeuwigheid gaat niet op, want zelfs van invloedrijke schrijvers reikt de stilistische invloed niet veel verder dan een kwart eeuw. Dit  zeggen Amerikaanse computerwetenschappers op basis van 7733 gedigitaliseerde boeken in het Project Gutenberg.  Zou er soelaas zijn voor Vestdijk? Hij schreef in het Nederlands en niet in de Engelse taal waarop dit onderzoeksproject zich richtte. Rockmore c.s. karakteriseerden boeken van duizenden auteurs sinds 1550 aan de hand van content free words, die het stilistische cement vormen  van teksten. Uit de analyse blijkt ook dat literatuur steeds kortademiger wordt, d.w.z. dat een stijl steeds korter invloed uitoefent. Volgens Rockmore een aanwijzing voor het ontbreken van een canon in de literatuur.

WvW, 6 juni 2012

Het in 2010 verschenen verhaal ‘Uit liefde voor Vestdijk’ van Merijn de Boer laat de lezer achter met het raadsel of de liefde voor Vestdijk wel zo groot is als de titel uitdrukt. Aan het slot van het verhaal zet de ik-figuur immers al zijn Vestdijks op straat. Misschien is de liefde voor Vestdijk vervlogen, maar een andere waarheid blijft overeind: in dit verhaal wordt Anton Wachter’s isolement getransformeerd naar Maarten Ruiters, pseudoniem voor een personage die in werkelijkheid achter de initialen S.W. schuilgaat. Een verwijzing naar de namen Simon en Wachter? De ik-figuur in dat verhaal plaatst een contactadvertentie in de krant. Hij is een veertiger en belegger, die met iemand anders alle tweeënvijftig romans van Simon Vestdijk wil (her)lezen. Op jeugdige leeftijd ontdekte de ik-figuur Simon Vestdijk. Het is ook de leeftijd waarop de ik-figuur ervoer in een isolement te verkeren. De belegger, die dus voorgeeft Maarten Ruiters te heten, krijgt drie medelezers over de vloer: eerst de jonge vrouw Barbara Grazand en later haar moeder, de weduwe Elze en tenslotte nog even de Duits sprekende John Schult. Maarten vindt de dochter een bedriegster, die uit is op geld, maar niet echt om Vestdijk geeft. Met de weduwe Elze leest hij zesenveertig romans; er is sprake van toenadering. Echter ’Maarten’ ontwijkt vragen over zijn verleden, hopende dat Elze hem leert kennen via de Vestdijk-lectuur. Ook bij het lezen van Vestdijks Bevrijdingsfeest lukt dat niet. Het boek ging hem zelfs tegenstaan. Aan het slot wordt Vestdijk in vuilniszakken aan de straat gezet. Is dit een literair statement over Vestdijk als romancier? Nee, het is een tragisch besluit, genomen nadat de hoofdpersoon tot de ontdekking kwam dat hij zijn isolement niet heeft kunnen opheffen. S.W heeft zich schuil gehouden, heeft zich niet geopenbaard. De Vestdijk-lectuur is voor hem geen ‘bevrijdingsfeest’ geworden.
Merijn de Boer: Uit liefde voor Vestdijk, in De Gids, maart 2010, p.166-176

WvW, 16 februari 2012Nestvlieders waarvoor de jonge auteur de Lucy B. en C.W. van der Hoogt-prijs 2012 is toegekend.
WvW, 20 april 2012