Vestdijkkring

Christiaan Weijts fulmineert over het huidige literatuuronderwijs. Eerst kwam hij met een pleidooi om ‘klassiekers’ van leeslijsten voor de veel geplaagde scholieren af te voeren. Op  14 januari jl. zette hij een vervolgstap in NRC Handelsblad: ‘Wat zou het machtig zijn als ze één boek werkelijk konden lezen, doorvoelen en ervaren, in plaats van de samenvattingen van tien te kunnen napraten.’

Wetenschappers gaan op de site van Neerlandistiek.nl in de tegenaanval. In een pamflet ‘Waar zijn de hoeders van het literatuuronderwijs’ stellen vier wetenschappers van vier verschillende universiteiten dat het literatuuronderwijs ‘langzaam maar zeker naar de afgrond schuift.’ Er moet dringend iets gebeuren, maar voorstellen Weijts helpen niet. De wetenschappers pleiten voor een inbedding van het vak in twee van de drie kernvakken, te weten Nederlands en Engels, met een sterke positie in de zak-/slaagregeling. Alleen door de koppeling van literatuuronderwijs aan het schoolvak Nederlands kan er een einde komen aan de ‘verwording tot een saai vaardigheidvak.’

Dat kan anders dan Weijts denkt, mét behoud van Multatuli, en mét gemotiveerde leerlingen. Lezen van literatuur is niet alleen belangrijk voor taalontwikkeling, maar ook voor Bildung en burgerschapsvorming.

WvW, 25 januari 2017

De gemeente Utrecht heeft zich met een ‘bidbook’ kandidaat gesteld voor de titel Unesco City of Literature. Thans is de titel aan twintig steden in de wereld toegekend. In Europa hebben o.a. Praag, Dublin, Krakau en Heidelberg de titel al. Het Utrechtse bidbook met de titel ‘Utrecht – Stad waar je leert lezen’ is op 24 januari gelanceerd met het oog op de toekenning van de titel aan nieuwe steden in 2017. Voorzitter van het City of Literature- Comité is Paul Schnabel, voormalig directeur van het Sociaal Cultureel Planbureau.

WvW, 25 januari 2017

Frans van Hilten is benieuwd naar wat hij nu vindt van boeken die hem als tiener zo bekoord hebben. Herlezing  van oude toppers blijkt niet altijd een genoegen te zijn, maar als hij terugkeert naar Terug tot Ina Damman (1934) van Simon Vestdijk is hij weer diep geraakt zoals vroeger toen hij nog scholier was, want  ‘Ina Damman ging over mij. En nog steeds’. Hij sluit zijn column af met een aanbeveling: ‘Als ik dit boek lees –en het leest heerlijk weg- voel ik me teruggevoerd tot mijn tienertijd en dat is razend knap. Maar nog knapper is, dat het me toen al zo raakte. Vestdijk schreef het boek als dertiger en was zelf geen leraar. Als volwassene vóór de Tweede Wereldoorlog een boek schrijven waar een tiener rond 1900 zich in herkent, dat is meesterlijk – dat is grote literatuur. Lezen die handel!

WvW, 20 januari 2017

Eind 1932 voltooide Simon Vestdijk de novelle Het Veer. Hij las het voor aan Ter Braak, die het ‘uitstekend’ vond. Het verhaal speelt zich af in 1348 en gaat over ‘de zwarte dood’, zoals de pest in de Middeleeuwen werd genoemd. Het toont ons hoezeer de mens door angst voor de dood, de dood juist veel macht over het leven geeft. In 1933 verscheen het verhaal in Forum en is Vestdijks feitelijke debuut als novellist.

De samenstellers hebben een rijk geïllustreerde reconstructie gemaakt van de ontstaansgeschiedenis van deze ‘sterk doorgecomponeerde novelle’ door het kladhandschrift met het nethandschrift te vergelijken. Vestdijk hanteerde ook voor zijn verhalen vooraf opgestelde schema’s, maar voor Het veer is zo’n schema niet gevonden. Wel voor andere verhalen zijn zulke schema’s aangetroffen in Vestdijks Vichy-agenda uit 1929.

Het Literatuurmuseum levert een machtig eerbetoon aan de novellist Vestdijk, die waard is als zodanig herondekt te worden.

Zie:  link naar het Literatuurmuseum

WvW. 4 januari 2017

Roos van Rijswijk (31), dit jaar vereerd met de Anton Wachterprijs voor haar romandebuut Onheilig is volgens ruim 40 personen uit de literaire wereld uitgeroepen tot ‘Het talent van 2017’. In De Volkskrant vertelt de schrijfster en literatuurwetenschapster dat zij vaak haar hoofd breekt over de absurdheid van gewone situaties en de keuze van het juiste woord.  Haar literaire voorkeur houdt hiermee verband: ‘Carmiggelt schrijft zo mooi, met nuance en ritme. Hij heeft me ook beïnvloed bij hoe ik observeer.’  Ook Sylvia Witteman deelt in haar bewondering om haar waarneming en taalgebruik. Voorts is Van Rijswijk dol op sprookjes, die zij ooit ook verzamelde.

WvW, 30 december 2016