Vestdijkkring

Voor een grootse viering van zijn 400ste sterfdag (7 april 1614) is er in Spanje veel nieuw onderzoek verricht naar die onbekende, mysterieuze, in Venetië en Rome opgeleide Griek, die uiteindelijk in Toledo zijn schilderkunsten vertoonde: El Greco. Wat blijkt? Hij was heel iemand anders dan ooit gedacht werd! Javier Docampo van het Prado heeft onderzoek gedaan naar zijn bibliotheek en de 18 duizend woorden die El Greco heeft nagelaten. Conclusie: ‘Waarschijnlijk was El Greco niet zo religieus als vaak werd aangenomen. Hij bezat slechts elf boeken over religie. Van de achttienduizend woorden die hij heeft nagelaten, gaat er niet één over religieuze schilderwerken.’ Toch had hij veel opdrachtgevers voor religieus werk. Maar die begrepen zijn werken niet die tegen de heersende mores van de contrareformatie ingingen, waarna ‘El Greco besloot na verloop van tijd de officiële stellingen van de kerk over te nemen om zijn werk zonder problemen aan de man te brengen.’, aldus Docampo. Een allochtoon die de Spaanse taal onmachtig bleef, al woonde hij er zijn halve leven. Vestdijks vermoeden dat El Greco slachtoffer werd van een onderzoek door de Inquisitie wordt daarmee alleen maar waarschijnlijker.
Bron: de Volkskrant, 2 mei 2014

WvW, 2 mei 2014

Toen Peter Buwalda na zes weken studie Natuurkunde overstapte naar de studie Nederlands werd hij plots bibliofiel als of het een opkomende ziekte was, veeleer dan een geaardheid. Het overkwam hem op 8 november 1990 in Utrecht op de Oude Gracht waar destijds nog De Slegte gevestigd was. Hij stuitte op de volgende nummertjes van S. Vestdijks Verzamelde Romans: 1, 5, 6, 16, 18, 26, 33, 40, 42, 47. ‘En wat roken ze lekker, die winkeldochters. En van die geile kleurtjes ook.’ (Bron: De Volkskrant 25 april 2014)

WvW, 25 april 2014

De maand april is de maand van literaire uitersten geworden. Drie voorvallen:

Om met het belangrijkste te beginnen staan we stil bij het wereldwijde eerbetoon aan de literaire held Gabriël Garcia Marques. Onmiskenbaar een fraaie uiting ten faveure van de literatuur en deze bijzondere beoefenaar daarvan. Kennelijk doet de literatuur er nog toe.

Het tweede voorval met een veel kleiner bereik, is het interview in Schrijven Magazine met Paul Sebes , een bekend literair agent in de Nederlandse provincie van het literaire landschap. Hij verklaart de roman nog niet dood, ‘maar het is in veel gevallen kruimelwerk’. Hij ziet debuten waarvan ‘letterlijk 124 exemplaren worden verkocht. Veel literaire titels lopen niet’.  En denk niet dat dit te wijten is aan de economische crisis, ‘want veelzeggend is dat niet in 2008, het begin van de crisis, maar pas in 2010 knapte de zeepbel in het literaire landschap’.  Kortom geen leuke boodschap voor de literatuur, maar toch een vanuit een beperkt perspectief, namelijk het perspectief van de markt.

Het derde voorval gaat misschien wel over de echte crisis van de literatuur: het betreft het onvermogen om literatuur te genieten. Het internetlezen begint slachtoffers te eisen, zo meldde The Washington Post op grond van Amerikaans onderzoek. Een gedwongen afscheid. Het twitterbrein kan Proust niet meer lezen. Arme Proust, die hier tot een negatief icoon dreigt uit te groeien voor onleesbare literatuur. Het debuut van  Jelle Noorman zinspeelt er ook al op:  Geen tijd voor Proust. Maar u voelt het al aankomen: dat is pas de échte crisis, want Proust kan makkelijk voor andere  literaire helden worden ingeruild. Ja, ook Vestdijk.

WvW, 24 april 2014

Beluister hier het interview met Jelle Noorman op de site van Atlas Contact

Arie Storm bespreekt in Het Parool van 10 april Privédomein van Ingrid Hoogervorst, waarin zij ‘wraak neemt op haar ex, de schrijver Atte Jongstra’. Ingrid Hoogervorst noemt het boek zelf ‘een rouwroman’, waarin zij nergens de naam van haar voormalige echtgenoot noemt. Storm kan het boek maar matig waarderen omdat het ‘geen fictie’ wil worden, het is ‘een staaltje van wraakliteratuur’. Daar zijn meer voorbeelden van: ‘Natuurlijk nemen schrijvers wraak. Ze nemen wraak op de werkelijkheid, op het leven en op het gedrag van (ex)geliefden. Wat in de werkelijkheid niet is gelukt, kan tenslotte wel lukken in fictie.

Die wraak kan een tikkeltje kinderachtig zijn. Zo figureert de literatuurcriticus Anton van Duinkerken als een gefossiliseerde brontosaurus uit een voorhistorisch tijdperk  in de roman De god denkbaar denkbaar de god van Willem Frederik Hermans en werd Simon Vestdijk als weifelende aspirant-katholiek Onno Z. tamelijk bespottelijk neergezet in Moeder en zoon van Gerard Reve.’

Vestdijk schreef De schandalen, waarin hij zelf ook afrekende met personen uit zijn naaste omgeving. 

WvW, 12 april 2014

Bij gelegenheid van zijn 85^ste verjaardag heeft Remco Campert een keuze uit zijn Volkskrant columns gebundeld in Te vroeg in het seizoen, autobiografische schetsen. Terecht een ‘ode aan de herinnering, het schrijven en het vergeten’. De columns verschenen in de periode september 2012 tot januari 2014. Er zijn steeds minder schrijvers die de levende Vestdijk hebben gekend en aan hem herinneringen hebben. Maar op 20 maart 2013 verscheen in zijn wekelijkse Volkskrantse column een herinnering aan Vestdijk. Een juweeltje dat wij in Kroniek 122 onder de titel ‘Herkenning en zelfspot bij Campert’ reeds gesignaleerd hebben. Mooi dat Campert deze column nu met de titel ‘Vestdijk’ erboven heeft gebundeld. Het gaat over De dokter en het lichte meisje en het bezoek aan café Casablanca dat Vestdijk en ook door Campert bezocht werd op de Amsterdamse Zeedijk.

WvW, 31 maart 2014