Vestdijkkring

Germen Oosterhof schreef in twee afleveringen over Het puttertje van Donna Tart en De oubliette van Simon Vestdijk.  Het eerste is een omvangrijke roman, het tweede een novelle die Vestdijk in 1932 schreef, nadat hij het jaar daarvoor een gelijknamig gedicht had geschreven. Het puttertje is contemporain, De oubliette speelt in de middeleeuwen.  Grote verschillen dus, maar Oosterhof wijst op overeenkomsten, waarvan de grootste is dat beide hoofdpersonen een geheim bewaren. Voor Theo uit Het puttertje is dat het bezit van een zeldzaam schilderij; voor Hugo uit De oubliette  is dat de opsluiting van boeren, lijfeigenen en knechten in de kerker in zijn kasteel, waarmee de dood van zijn moeder kan worden uitgesteld. Daarvan is Hugo overtuigd naar een dan heersende theologie die er op neer komt dat de dood van velen, de dood van een ander uitstelt. Er zijn nog andere overeenkomsten: beide hoofdpersonen zijn jonge mannen die hun geheim koesteren, maar niet kunnen verhinderen dat zij hun moeder toch verliezen.

Bron: wtla-binnen.blogspot.com/20/1407/de-oubliette 

WvW, 21 augustus 2014

De arts Bas van Egmond publiceerde in de zomer van 2014 het boek kopverkenningen. Van emotie naar ratio (Uitgeverij Tiem). Over het verband tussen menswetenschap en gedragsbiologie aan de ene kant en de hersenwetenschappen aan de andere kant. Het boek wordt ingeleid met een citaat uit Else Böhler Duits dienstmeisje: ‘Ik zie in dat liefde en haat geen drijfveren zijn voor onze handelingen, drijfveren om iets naar ons toe te trekken of van ons af te stoten, in bezit te nemen of te verdelgen, maar verschijningsvormen van de machten die ons in de banen leidt onzer bestemming.’

WH, 31 juli 2014

In het kort verhaal De bevrijding van Helga Ruebsamen dat in 1999 als Nieuwjaarsgeschenk door uitgeverij Atlas/Contact werd gepubliceerd voor een klein publiek, maar nu in een handelseditie herdrukt is, zegt een journaliste die een schrijfster bezoekt:

‘We gaan het deze keer hebben over vrouwen die op zekere leeftijd de moed vonden om opnieuw te beginnen, nou enfin, zoals jij dus…’

De aangesproken schrijfster: ‘Wat heet opnieuw beginnen? Ik heb wat gepubliceerd, liefje, omdat het hier toch maar in de weg lag, begrijp je. Schrijven deed ik mijn hele leven al, weet je wel, schrijven om niet te hoeven leven.’

‘O, wat mooi. Wat zeg je dat goed. Dat kan ik zo gebruiken voor het interview.’

‘Vestdijk zei het.’

‘Geeft niet. Jij zegt het hem na.’

WH, 30 juli 2014

De laatste aflevering van BOEK is deze zomer 2014 verschenen. Met het thema ‘helden en anti-helden’ neemt de redactie afscheid van de lezers. In het artikel van Hans van der Klis wordt aandacht geschonken aan een speciale vorm van heldenverering: de auteursgenootschappen. Op zaterdag 7 juni bezocht hij de bijeenkomst van het E. du Perron-genootschap, dat zijn 20 jarig bestaan vierde. Het Genootschap telt nog 80 leden. Voorzitter Kees Snoek zegt dat Du Perron ‘een schrijver is voor hoogopgeleiden, voor de happy few.’ En hoe moet dat verder? Snoek: Er is wel eens sprake van geweest om een aantal schrijversgenootschappen te laten opgaan in een soort interbellumgenootschap. Dan kun je denken aan verwante schrijvers als Ter Braak, Vestdijk, Marsman en Van Schendel, maar die gesprekken zijn destijds afgebroken en alle genootschappen bestaan nog steeds. De noodzaak om die stap te nemen, is kennelijk nog niet zo groot.’

Tja, zijn de leden van die genootschappen niet ook helden?

WvW, 24 juli 2014

Het zomernummer van De Groene Amsterdammer (3 juli) is gewijd aan het narcisme onder de titel: “Me, my selfie and I”. Daarin schrijft Kees ’t Hart over onbegrepen helden en egotrips in de literatuur. Vestdijk noemt hij de grote man in Nederland op narcistisch gebied met de Anton Wachter-cyclus. “Je moet maar durven, een reeks van acht boeken met jezelf in het centrum”.  ’t Hart leest ook maar zelden artikelen van schrijvers waarin ze met kracht afstand nemen van hun romans. Vestdijk is een uitzondering. Onder het pseudoniem P.S.E. Udo schreef hij immers een kritische recensie over de roman De nadagen van Pilatus. “Titel: ‘Hoofdfiguren, die er niet zijn’. Hij tekende niet alleen bezwaar aan tegen de merkwaardig grote rol van bijfiguren in de roman, maar vond ook dat de schrijver te veel werkte met allerlei tussenzinnetjes, die het geheel niet verder brachten. Dit alles in een artikel dat vol staat met tussenzinnetjes. Ironie!”

KM, 8 juli 2014